Τα Χριστούγεννα,το θείο βρέφος και οι συνταγές της πείνας
1. Προλογικό της σύνταξης
Μετράμε 2015 χρόνια από την γέννηση του “Θείου Βρέφους”, το παραμύθι δηλαδή που έφτιαξε η άρχουσα τάξη εκείνης της εποχής για να διαχειριστεί την μάζα, τους φτωχούς και τους δούλους.
Έκτοτε το παραμύθι “χρυσώθηκε” με την διήγηση- παράσταση ότι το θείο βρέφος ήταν ένας από εμάς τους φτωχούς και καταφρονεμένους, και ότι γεννήθηκε σε μια φτωχή στάνη – σπηλιά.
Έκτοτε το παραμύθι διανθίστηκε από της “θεϊκή” φιλοσοφία περί σωτηρίας της ψυχής και της ματαιότητας αυτού του κόσμου, του γήινου.
Έκτοτε το παραμύθι, δηλαδή η ιδεολογία διαχείρισης των πληβειακών τάξεων από την άρχουσας τάξης έγινε και ιδεολογία ενός μεγάλου μέρους της αρχούμενης κατώτερης τάξης,
Έκτοτε όλες οι προσπάθειες (όχι όλης) άλλα ενός μέρους της καταπιεσμένης – εκμεταλλευόμενης ανθρωπότητας που πάλεψε για το υπέρτατο καλό, δηλαδή, για την κοινωνική και πολιτική ισότητα, αλληλεγγύη, ελευθερία, αμοιβαιότητα, δικαιοσύνη απέτυχαν.
Η εξήγηση που δίνουν οι οπαδοί – πιστοί του “Θείου Βρέφους” και των άλλων σωτηριολογικών δοξασιών (θρησκευτικών και μη) είναι ότι η επιλογή του μικρότερου κακού σε σχέση με το υπέρτατο καλό είναι μια δοκιμασία για την σωτηρία της ψυχής που μας επιβάλλει ο Κύριος Υμών Ιησούς Χριστός, γιατί το υπέρτατο καλό είναι ύβρις και μεγάλη αμαρτία (μεγαλύτερη από τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα) να το επιζητείς σε αυτόν το κόσμο και όχι στον άλλο, τον επουράνιο, τον παράδεισο,την Εδέμ…”
Έκτοτε η φιλανθρωπία κοινωνική και πολιτική (ως μέρος του μικρότερου κακού) είναι το μότο της υποκρισίας του χριστιανικού κόσμου ιδιαίτερα τις ημέρες γέννησης του “Θείου Βρέφους”, γιατί η φιλανθρωπία ως αγαθοεργία είναι ένα από τα εισιτήρια για την σωτηρία και την όδευση της ψυχής στον παράδεισο.
Πηγαίνοντας (αναγκαστικά) στην Eurobank να πληρώσω έναν λογαριασμό, στο πάγκο του ταμείου είχε ένα διαφανές κουτί της αρχιεπισκοπής με το σήμα της φιλανθρωπικής οργάνωσης της την “Αποστολή” , ο ταμίας με ρωτά αν θέλω να δώσω κάτι για τα γεύματα αγάπης της Αποστολής, του απαντάω: “ είμαι ενάντια σε αυτή την υποκρισία και όπου επικρατεί η φιλανθρωπία χάνονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο ταμίας και όσοι ήταν στην ουρά του ταμείου δεν κατάλαβαν τι εννοούσα και με πέρασαν λίγο πολύ για μισάνθρωπο!
Δεν με παραξένεψε ότι η τράπεζα κάνει έρανο αγάπης, γιατί η εκκλησία του χρήματος είναι η αντεστραμμένη εικόνα της εκκλησιάς του θεού, γιατί η “Η Θεία οικονομία” είναι αντανάκλαση της καπιταλιστικής οικονομίας και όχι μόνο του προτεσταντισμού όπως αναφέρει ο Βέμπερ.
Σε ένα άλλο κείμενο με τίτλο “ Οι στατιστικές του αίσχους, η αθλιότητα της φιλανθρωπίας και η αλληλεγγύη” γράφω:
{…} Ενώ η ανομολόγητη κρυφή επιθυμία των νέων και παλιών αφεντικών είναι η κινεζοποίηση των λαών και των εργαζομένων, δηλαδή με μηδέν δικαιώματα ( καταργώντας και αυτά τα ελάχιστα που κερδήθηκαν με αγώνες από τους προλεταρίους), μόνο υποχρεώσεις και εκτέλεση εντολών, με εξευτελιστικούς μισθούς, απάνθρωπες συνθήκες και ωράρια εργασίας. Όσοι εργαζόμενοι πετιούνται έξω από την παραγωγή είτε λόγω αναδιάρθρωσης σε άλλους παραγωγικούς τομείς, είτε περικοπής προσωπικού για μεγιστοποίηση των κερδών, είτε λόγω αυτοματοποίησης- ρομποτικής και όσοι δεν μπορούν να βρουν θέση στην λεγόμενη αγορά εργασίας αντιμετωπίζονται από το σύστημα σαν πλεονάζων πληθυσμός, (γιατί το σύστημα πλέων δεν έχει μεγάλη ανάγκη από εφεδρικούς παραγωγικούς στρατούς) τους μετατρέπει σε παρίες, σε υποπρολεταριάτο ή λούμπεν που λέγανε παλιά με μειωμένες ή καθόλου ελευθερίες και δικαιώματα αφού στην ουσία το σύστημα αναγνωρίζει μόνο τα δικαιώματα όσων μετέχουν στην παραγωγή και συνακόλουθα στην κατανάλωση.
Η αγοραστική -καταναλωτική δύναμη είναι το διαβατήριο της ελευθερίας που ιεραρχείται και κατανέμεται ανάλογα με αυτή την δύναμη, οι μη δύνασθε να αγοράσουν και να καταναλώσουν, οι σύγχρονοι παρίες, στην ουσία εξανδραποδίζονται με την έννοια ότι διαβιώνοντας στις παρυφές ή στον απόπατο αυτού του συστήματος και εξαρτώμενοι ως επί το πλείστον από ελεημοσύνες και φιλανθρωπία, καλούνται να απολέσουν ένα βασικό συστατικό της ελευθερίας που είναι η αξιοπρέπεια.{…}
2. Τα Χριστούγεννα στην κατοχή 1941- 44 και οι Συνταγές της πείνας
(από το βιβλίο της ιστορικού Ελένης Νικολαΐδου «Συνταγές της πείνας» – Εκδόσεις ΟΞΥΓΟΝΟ)
{…} Οι άνθρωποι της Κατοχής είχαν να αντιμετωπίσουν εκτός από τους Ναζί, τα μπλόκα, τις εκτελέσεις, τη λεηλασία της πόλης και τις τρομακτικές ελλείψεις σε τρόφιμα. Οι μισθοί πλέον δεν είχαν καμία αξία. Τα τρόφιμα στην αγορά ήταν σπάνια και όταν εμφανίζονταν ελέγχονταν από μαυραγορίτες, οι οποίοι ήταν σε αγαστή συνεργασία με τους Γερμανούς κατακτητές. Έπρεπε, λοιπόν, να επιβιώσουν. Χιλιάδες δεν τα κατάφεραν, χιλιάδες στην Αθήνα τον Πειραιά και σε άλλα μέρη πέθαναν από ασιτία. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, οι εφημερίδες της εποχής έδιναν συμβουλές για το πώς θα μπορέσουν οι Αθηναίοι να διατραφούν, ώστε να κρατηθούν εν ζωή. Μία συνταγή ή οδηγία – που ήταν και αυτή που με σόκαρε περισσότερο – έδινε οδηγίες για το πώς να μαζεύουν ψίχουλα».
Οι συνταγές της κατοχής: «Καθόλου κρέας ή ψάρι, μια αλεσμένη αγκινάρα για φαγητό. Καλό μάσημα της τροφής για να νιώθει το στομάχι γεμάτο και μην ξεχνάτε να μαζεύεται τα ψίχουλα από το τραπέζι σε ένα βαζάκι. Στο τέλος της εβδομάδας, η ποσότητα θα είναι αρκετή».
Επίσης, υπήρχε συνταγή που έλεγε πώς να ξεγελάσεις τα μάτια σου και το στομάχι σου ότι τρως κρέας (φοβερά δυσεύρετο προϊόν)». Είναι πολύ απλό: Παίρνεις μία μελιτζάνα και την τρίβεις, την αφήνεις να σκουρύνει και τότε έχεις την αίσθηση ότι τρως κρέας!
«Όταν πεινάς θα φας τα πάντα, όταν βλέπεις το παιδί σου τουμπανιασμένο θα του δώσεις τα πάντα για να το κρατήσεις στη ζωή. Μερικές φορές αναρωτιόμασταν: «Μα και σκύλους;». Ναι και σκύλους και γάτες. Τα πάντα έτρωγαν τότε οι Αθηναίοι και οι Πειραιωτες », αναφέρει η Νικολαΐδου.
Οι σκύλοι και οι γάτες εξαφανίστηκαν από τους πρώτους μήνες που μπήκαν οι Γερμανοί στην Αθήνα. Και επειδή οι κατακτητές δεν άφησαν τίποτα όρθιο, αλλά κατέσχεσαν ακόμη και τους γάιδαρους για τις ανάγκες των μεταφορών του στρατού τους, παρατηρήθηκε ότι και αυτοί σταδιακά εξαφανίζονταν. Είναι εξακριβωμένο ότι από τον Εθνικό Κήπ
ο σε μία νύχτα χάθηκαν δύο ελάφια. Εικάζεται ότι πεινασμένοι μπήκαν μέσα νύχτα και τα άρπαξαν για λόγους επιβίωσης.
«Πρέπει να σας πω ότι σφάζονταν και άλογα. Για το λόγο αυτό, υπήρχαν πολλά παράνομα σφαγεία, όπου έσφαζαν τα ζωντανά και τα πουλούσαν από πόρτα σε πόρτα για ολόκληρες περιουσίες. Το ξεπούλημα της περιουσίας των Αθηναίων έγινε και για άλλα τρόφιμα, όπως το λάδι».
Άλλοι επιβίωναν με φέτες λασπώδους ψωμιού ή την λεγόμενη μπομπότα (χυλός από καλαμποκάλευρο), ενώ είναι εξακριβωμένο ότι υπήρχαν άνθρωποι και παιδιά ή ορφανά πολέμου, που σύχναζαν έξω από τις ταβέρνες που έπιναν και έτρωγαν οι Γερμανοί και όταν αυτοί ξερνούσαν, θρέφονταν από τον εμετό τους.{…}
Σύμφωνα με την έκθεση του Δ.Ι. Μαγκριώτη, μόνο στα πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Πειραιά καταγράφηκαν 26. 199 θάνατοι από πείνα το 1941 και 40.183 θάνατοι από πείνα το 1942.
ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ (α)
Πρωτοχρονιά 1942: «Bar Krinos»: ΜΗΝ ΕΤΟΙΜΑΣΕΤΕ ΤΙΠΟΤΑ! Αναλαμβάνομε να σας παραδώσομε τα ΤΣΟΥΡΕΚΙΑ, ΤΟΥΡΤΕΣ, ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ, ΓΛΥΚΑ εντός 24 ωρών από της εντολής σας. ΤΜΗΜΑ ΖΑΧ/ΣΤΕΙΟΥ. Πατησίων 17».
18.10.1941: Το ρεστωράν-μπαρ «ΜΟΝ ΠΑΡΝΑΣ» (Κοραή 3) διαφημίζει τα εγκαίνιά του: «Μέσα στο πιο πολιτισμένο αθηναϊκό περιβάλλον, η πιο καλή σημερινή κουζίνα, η πιο πλουσία κάβα, η εκλεκτότερη ορχήστρα».
Από τον Νοέμβριο του 1941 διασώζεται μια άλλη κομψή διαφήμιση: «Σήμερον Σάββατον γενικόν προσκλητήριον των καλοφαγάδων στο ΜΠΑΡ ΒΕΡΤΙΖ (οδός Ακαδημίας 59 -παραπλεύρως θεάτρου «Ολύμπια») τελεί τα εγκαίνιά του. Θα βρείτε ό,τι ζητήσετε. ΕΚΛΕΚΤΗ ΚΟΥΖΙΝΑ – ΠΑΛΗΑ ΚΡΑΣΙΑ – ΤΣΙΓΓΑΝΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ – Τιμές λογικές»
Η Αστυνομική Διεύθυνση της Αθήνας παράλληλα ανακοινώνει οδηγίες προκειμένου να αποφευχθεί η πρόκληση του δημόσιου αισθήματος (της πείνας) και να αποφευχθούν ενδεχόμενες αντιδράσεις (από τους πεινασμένους) που θα ταράξουν τις «άγιες μέρες των εορτών» και θα κινδυνεύσουν τα καταστήματα στην Πανεπιστημίου ή την Σταδίου …
«ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ προς άπαντα τα μέλη των Σωματείων Καταστηματαρχών Ζαχαροπλαστών Αθηνών, Πειραιώς και Προαστείων. Ειδοποιούνται άπαντα τα μέλη των Σωματείων Ζαχαροπλαστών όπως συμμορφωθούν απολύτως με την υπ” αριθ. 80/1942 διάταξιν της Διευθύνσεως Αστυνομίας Πόλεων και παύσουν εκθέτοντα εις τας προσόψεις (βιτρίνας) των καταστημάτων πάσης φύσεως γλυκίσματα, αλλά να εκθέτουν αυτά μόνον εντός των καταστημάτων. Η πιστή εφαρμογή της ως είρηται διατάξεως είναι απολύτως επιβεβλημένη, διότι εκτός των αυστηρών κυρώσεων, ας ο νόμος προβλέπει, ΣΗΜΕΡΟΝ ΘΕΤΕΙ ΚΑΙ ΕΙΣ ΚΙΝΔΥΝΟΝ ΑΥΤΗΝ ΤΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΙΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΣ».
Την εικόνα συμπληρώνει η αποτίμηση του φαινομένου από το Γιώργο Θεοτοκά: «Υπάρχει πολλή κρυμμένη δυστυχία. Οι παλιές μεσαίες τάξεις φθίνουν οικονομικά, ζούνε ξεπουλώντας περιουσιακά στοιχεία, έργα τέχνης, έπιπλα κλπ σκεύη και ρούχα και τουαλέτες που αγοράζουν οι καινούριοι πλούσιοι της μαύρης αγοράς. Ουσιαστικά, αυτές οι τάξεις βρίσκονται σε πτώχευση. Οι καινούριοι πλούσιοι είναι άτομα τυχοδιωχτικά, που δρουν μέσα σε μια ζούγκλα κι ό,τι αρπάξει ο καθένας. Φυσικά, αρκετοί είναι οι παλαιοί πλούσιοι που προσαρμόστηκαν και ξανακάνουν χρήματα με τη μέθοδο των νεόπλουτων» («Τετράδια Ημερολογίου», Αθήνα 1980, σ.387).
ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ (β)
Ο κόσμος της εργασίας και ο κόσμος του πλούτου. Τίποτα δεν άλλαξε αφού η μάχη του λαού που πολέμησε την αδικία χάθηκε το Δεκέμβρη του 1944.
Αυτό το Δεκέμβρη του 2015 και της αγριότερης μεταπολεμικής επίθεσης στις ανάγκες και τα δικαιώματα του κόσμου της εργασίας, ο «άλλος κόσμος», αυτός του πλούτου και της εκμετάλλευσης εξαπολύει μια τεράστια επίθεση φόβου και τρόμου προκειμένου να συνεχίσει το φαγοπότι που δεν σταμάτησε ποτέ.
Μπορεί μέχρι σήμερα να αναφερόμαστε ιστορικά στην κατοχή ως την περίοδο της μεγαλύτερης αναδιανομής πλούτου και ειδικά ακίνητης περιουσίας μετά την κοινωνική επανάσταση του 1821 – 350.000 «αγοραπωλησίες» και συμβόλαια την περίοδο 1941-44 – σήμερα όμως η μεγάλη αρπαχτή που έρχεται με τα «κόκκινα δάνεια» και τα χρέη στο κράτος από χαράτσια και φόρους διεκδικεί την πρωτιά …
Συνταγές της πείνας ανακαλύπτουν καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες μικροσυνταξιούχοι, άνεργοι, καταστραμμένοι επαγγελματικά συμπολίτες. Τα συσσίτια της κατοχής τείνουν να αντικαταστήσουν οι κοινωνικές κουζίνες και οι κάρτες σίτισης. Τους νεκρούς στους δρόμους από την πείνα έχουν αντικαταστήσει οι απελπισμένοι αυτόχειρες. Η επίθεση συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και πρόκειται να κορυφωθεί τους πρώτους μήνες του 2016 που έρχεται.
Κι εμείς; «Μοιραίοι, άβουλοι κι αντάμα θα περιμένουμε το θάμα»; Ή θα συνεχίσουμε τη κοινωνική μάχη του 1944 που χάθηκε για να κερδίσουμε τον πόλεμο της ζωής;
Αυτές τις μέρες «της σχόλης» και της «ανάπαυλας» των γεγονότων, ας μην επιτρέψουμε στην «παράδοση» και τις στολισμένες βιτρίνες να τραβήξουν την προσοχή μας. Να σκεφτούμε, να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε εάν μας αξίζει το μέλλον που μας επιφυλάσσουν. Εάν δεν μας αξίζει, στο χέρι μας είναι να το ανατρέψουμε και να επιβάλλουμε το σύνολο των αναγκών και των δικαιωμάτων μας πολεμώντας. Αλλιώς άλλη μια χαμένη ιστορική συγκυρία για μια μάχη, που σήμερα θα είναι ακόμη χειρότερα εάν δεν δοθεί καθόλου, θα μέλλει να μας γυρίσει 75 χρόνια πίσω.
Άκις Ξενάκις
Στοιχεία αντλήθηκαν από:
http://www.iospress.gr/ios2010/ios20100403.htm
http://partisangr.blogspot.gr/2014/10/blog-post_1.html
http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/oi-syntages-ths-peinas-sthn-katoxh.3098543.html
http://www.oxigono.gr/?kanw=book&id=40
Πηγή για το δεύτερο μέρος : https://athens.indymedia.org/
Autonomi Drasi 