Συνέχεια από την δημοσίευση : Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα, ο καπιταλισμός καίει τον Κόσμο
Πρόταση υπέρβασης του οικολογικού και κοινωνικού αίσχους, της καπιταλιστικής τάξης πραγμάτων
1. Η κλιματική κρίση είναι ένα από τα συμπτώματα – το σοβαρότερο – της συνολικής οικολογικής κρίσης που έχει επιφέρει ο καπιταλισμός στον πλανήτη. Όμως εμείς δεν διαχωρίζουμε το οικολογικό από το κοινωνικό – ταξικό ζήτημα. Περισσότερα πάνω στην συνολικότερη οικολογική κρίση δείτε, εδώ: Συνοψίζοντας την οικολογική κρίση του πλανήτη
Για να διατηρηθεί η βιωσιμότητα του πλανήτη και να αποφευχθούν καταστροφικές απώλειες, η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας λόγο των ποσοτήτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να περιοριστεί στον 1,5 oC ή στους 2 oC το πολύ (IPCC, 2014, 2018). Όμως, δεδομένης της πορείας που ακολουθούν αυτή τη στιγμή τα κράτη και οι παγκόσμιες πολιτικοοικονομικές ελίτ ως προς τις ποσότητες εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, τέτοιοι στόχοι είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθούν.
2. Οι ενδεχόμενες συστημικές «λύσεις» της κλιματικής κρίσης – κατάρρευσης
α) Μια διαιώνιση της τωρινής κατάστασης πραγμάτων, του μοντέλου business-as-usual, στο οποίο η αργόσυρτη βία από τις άνισα κατανεμημένες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής συνεχίζει να επενεργεί επ’ αόριστον, και οι αλλεπάλληλες κρίσεις που εμφανίζονται, η στάθμη της θάλασσας που ανεβαίνει, οι λιμοί, ο θάνατος λόγω θερμοπληξίας, οι περίοδοι ξηρασίας και οι πλημμύρες, αποτελούν φρίκη για κάποιους και επενδυτικές ευκαιρίες για άλλους.
β) Ένας νεοφιλελεύθερος κόσμος εν είδει πράσινης φαντασίωσης γεμίζοντας τον πλανήτη από άκρη σε άκρη με ανεμογεννήτριες και ηλιακά πάνελ . Κόσμο στον οποίο οι πλούσιοι καταναλώνουν συνθετικό κρέας στα θερμαινόμενα με ηλιακή ενέργεια κάστρα τους, οδηγούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα στις πράσινες περιφρουρημένες βίλες τους, το δε υπόλοιπο της ανθρωπότητας δουλεύει τέσσερεις δουλειές στην gig-οικονομία, απλά για να τα βγάζει πέρα και για να ’χει να πληρώνει για περίθαλψη.
γ) Ένας οικοφασιστικός κόσμος, στον οποίο τα έθνη-κράτη κλείνουν τα σύνορα, προωθούν τον οικονομικό προστατευτισμό, προάγουν την ξενοφοβία και ρίχνουν φυλές και έθνη στην αρένα του αλληλοσπαραγμού, σε μια λογική επιβίωσης του ικανότερου.
3. Μια πρόταση υπέρβασης της κατάστασης, αυτής της τάξης πραγμάτων δεν μπορεί ούτε πρέπει να είναι η προσαρμογή στην οικολογική και κλιματική κρίση, τα ακραία φαινόμενα και την γενικότερη οικολογική υποβάθμιση που προωθεί η νεοφιλελεύθερη διαχείριση του καπιταλισμού και του κράτους μέσω του δεξιού περιβαλλοντισμού με τις τεχνοεπιστημονικές γραφειοκρατικές «λύσεις» τύπου τεχνοκρατικός φουτουρισμός – γεωμηχανική κλπ. και της πράσινης αειφόρος (ή βιώσιμη) ανάπτυξη ώστε να διαιωνίσουν το σύστημα κυριαρχίας και εκμετάλλευση του ανθρώπου και της φύσις.
Ούτε μια σοσιαλδημοκρατικού τύπου οικολογία του αριστερού περιβαλλοντισμού που θέλει – ξανά – να εξανθρωπίσει το σύστημα, τον καπιταλισμό και το κράτος ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα την εκμετάλλευση της φύσις και του ανθρώπου αυτή τη φορά με πράσινο «οικολογικό» τρόπο.
Ούτε ο οικοφασισμός που θέλει να διαιωνιστεί το ολιγαρχικό αστικό καπιταλιστικό σύστημα και το κράτος με πράσινο αυταρχικό – δεσποτικό ολοκληρωτικό τρόπο.
Ούτε οι μισανθρώπινες οικολογικές προσεγγίσεις που θεωρούν τον άνθρωπο καρκίνο πάνω στον πλανήτη.
Στην απανθρωπιά τους πρέπει να βροντοφωνάξουμε ότι:
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ Ο ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ!
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΣΤΗ ΦΥΣΗ!
Όλοι αυτοί θέλουν να προωθήσουν περιβαλλοντικές και οικολογικές λύσεις τεχνοεπιστημονικές και οικονομίστηκες στην κλιματική κρίση και επαπειλούμενη κλιματική κατάρρευση σε βάρος της επίλυσης του κοινωνικού και οικολογικού ζητήματος, δηλαδή της εκμετάλλευσης και κυριαρχίας του ανθρώπου πάνω στον άνθρωπο και τη φύση.
{… }Ο καπιταλισμός φέρνει μαζί του την αρχαία σκουριά του ληστρισμού, της εκμετάλλευσης, της ιεραρχίας και της κυριαρχίας του ανθρώπου πάνω στον άνθρωπο και τη φύση και την προσαρμόζει στην νέα εποχή την επονομαζόμενη και νεωτερική. Ο καπιταλισμός είναι η επιτομή της προσαρμοστικότητας σε όλων των τύπων τα πολιτικά – πολιτειακά καθεστώτα και του εκσυγχρονισμού της αρχαίας σκουριάς.
Ο καπιταλισμός και κύρια η σύγχρονη πολιτειακή του συγκρότηση, η δυτική αστική δημοκρατία ως μια όψη της πλατωνικής πολιτείας είναι στην ουσία μια ολιγαρχία, ένα σύστημα πεπερασμένα κλειστό, δεν μεταρρυθμίζεται προς το ανθρωπινότερο, γιατί όποια μορφή και αν πάρει, με όποιο θεωρητικό περιτύλιγμα καλυφθεί, πάντα θα εμπεριέχει την εκμετάλλευση, ιεραρχία και την κυριαρχία ανθρώπου από άνθρωπο. Ο καπιταλισμός και το κράτος δεν εξανθρωπίζονται, δεν ξεσκουριάζουν με όποια αντισκουριακή μπογιά και να βαφτούν , ο καπιταλισμός και το κράτος, μόνο Ανατρέπονται. {…} (απόσπασμα απο το Προοίμιο για μια παγκόσμια ιστορία της ατιμίας )
Το οικολογικό ζήτημα και το κοινωνικό ζήτημα θα λυθούν μαζί ή δεν θα λυθεί τίποτα.
Μια κοινωνία όπου κυριαρχείται από αλλοτριωμένες κοινωνικές – ταξικές σχέσεις που επιβάλλει η εκάστοτε πολιτική-οικονομική ελίτ μέσω του κράτους (δηλαδή της «νομιμοποιημένης» δομικής βίας), μεταξύ εκμεταλλευτή και εκμεταλλευόμενου, διευθυντή και διευθυνόμενου, κυβερνήτη και κυβερνώμενου δεν θα είναι ποτέ αληθινά δίκαιη, ούτε θα είμαστε πραγματικά ελεύθεροι.
Μια κοινωνία διχαστικά πολωμένη μεταξύ φτώχειας και πλούτου, μεταξύ αυτών που δίνουν εντολές και αυτών που εκτελούν δεν θα είναι ποτέ οικολογικά ισορροπημένη, γιατί η κυριαρχία απέναντι στην φύση έχει τις ρίζες της στην κυριαρχία ανθρώπου από άνθρωπο. Η οικολογική ισορροπία προϋποθέτει την κοινωνική αρμονία.
Ένα αγνοημένο ή συκοφαντημένο παλιό χορείο έλεγε:
«…Η ελευθερία χωρίς σοσιαλισμό είναι προνόμιο και αδικία και ο σοσιαλισμός χωρίς ελευθερία είναι υποδούλωση και βαρβαρότητα … Είμαστε επίσης εχθροί της πατριαρχικής και νομικής εξουσίας των συζύγων πάνω στις γυναίκες, των γονέων πάνω στα παιδιά και αυτό επειδή η ιστορία μας διδάσκει ότι ο δεσποτισμός στην οικογένεια είναι το σπέρμα του πολιτικού δεσποτισμού στο κράτος…» Μιχαήλ Μπακούνιν (1814-1876)
Ένα νεώτερο συνεχίζει:
«…Ο αναρχισμός, επιπλήττει τον φιλελευθερισμό ως ένα μερικό δόγμα της ελευθερίας και τον σοσιαλισμό ως ένα μερικό δόγμα της ισότητας. Η μερικότητα συνίσταται στο ότι αυτά τα δύο δόγματα προτίθενται να πραγματώσουν τις αρχές τους μέσω της προσωρινής εξάρτησης των δύο αξιών, με την έννοια ότι πρώτα πραγματώνεται η μία και μετά η άλλη, ενώ ο αναρχισμός θεωρεί ότι μόνο στην ταυτόχρονη πραγμάτωση τους έγκειται η επιτυχία τους…» Νίκο Μπέρτι, (1994)
Οσοι/ες τολμήσουν να μας πουν ότι αυτό είναι θετικισμός θα είναι κοινοί συκοφάντες, αφού η ίδια η ζωή έδειξε ότι, όπου εφαρμόστηκε ο σοσιαλισμός χωρίς ελευθερίες, ήταν/ είναι υποδούλωση και βαρβαρότητα, και όπου εφαρμόστηκε/εφαρμόζεται η ελευθερία ως φιλελευθερισμός παλιός η νέος, χωρίς σοσιαλισμό, είναι προνόμιο και αδικία. Όπως λένε τα χορεία των συντρόφων Μπακούνιν και Μπέρτι αυτή με λίγα λόγια είναι η ουσία του κοινωνικού αναρχισμού, γιατί θέλει να… και παλεύει για την ταυτόχρονη επικράτηση και τον δυο κοινωνικών συνθηκών, δηλαδή την ταυτόχρονη επικράτηση της ατομικής και συλλογικής ελευθερίας και του σοσιαλισμού.
Μια νέα προσέγγιση λέει σχεδόν τα ίδια
«Η οικολογία, κατά τη γνώμη μου, σήμαινε πάντα κοινωνική οικολογία: την πεποίθηση, δηλαδή, ότι αυτή καθαυτή η έννοια τής κυριαρχίας πάνω στη φύση πηγάζει από την κυριαρχία του ανθρώπου πάνω στον άνθρωπο, πιο συγκεκριμένα: των γυναικών από τους άντρες, των νέων απ’ τους μεγάλους, της μιας φυλετικής ομάδας από μια άλλη, της κοινωνίας από το κράτος, του ατόμου από τη γραφειοκρατία, καθώς και της μιας οικονομικής τάξης από μίαν άλλη ή ενός αποικιοκρατούμενου λαού από μίαν αποικιοκρατική δύναμη. Κατά τη γνώμη μου, η κοινωνική οικολογία πρέπει ν’ αρχίσει τον αγώνα της για την ελευθερία όχι μόνο στο εργοστάσιο αλλά και στην οικογένεια, όχι μόνο στην οικονομία αλλά και στην ανθρώπινη ψυχή, όχι μόνο στις υλικές αλλά και στις πνευματικές συνθήκες τής ζωής.» Μάρεϊ Μπούκτσιν (1921 – 2006)
Τώρα που όλοι «πρασινίζουν», ακόμα και τ΄ αφεντικά, «…Η προθυμία με την οποία το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών ηγεσιών του κόσμου, αλλά και το κυρίαρχο μέρος της παγκόσμιας επιχειρηματικής ελίτ έχουν προσχωρήσει στη ρητορική της κλιματικής αλλαγής και, κυρίως, επενδύουν τεράστια ποσά στην αντιμετώπισή της, στην αλλαγή ενεργειακού και τεχνολογικού μοντέλου, θολώνει το τοπίο και προκαλεί εύλογες καχυποψίες. Γιατί άραγε η Tesla, η Coca Cola, η Microsoft ή η Goldman Sachs ανησυχούν για το κλίμα; Γιατί θέλουν την πράσινη ενέργεια, γιατί υπόσχονται να εκμηδενίσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, γιατί θέλουν να εξαφανίσουν τα πλαστικά καλαμάκια, γιατί ομνύουν στην ολική ανακύκλωση; …» (Από το Ανθρωπόκαινος, ανθρωπόκενος )
Μένει πάντα επίκαιρο το σύνθημα που φωνάζουν οι αναρχικοί οικολόγοι από παλιά: Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΜΟΛΥΝΣΗΣ ΔΕΝ ΚΑΘΑΡΙΖΕΤΑΙ – ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ, γι΄ αυτό … η αντίσταση στην εξαθλίωση και την εξόντωση της ζωής μας, η δημιουργία της «ουτοπικής» κοινωνίας, περνά μέσα από την εξέγερση και την ανατροπή της κεφαλαιοκρατικής αστικής «κοινωνίας» και του κράτους. Διαφορετικά η οικολογία κινδυνεύει να γίνει (και έχει γίνει) επιστημονισμός και περιβαλλοντολογία ή αλλιώς το καλλυντικό του καπιταλισμού!
Έχουν περάσει πάνω από 40 χρόνια που ο Μάρεϊ Μπούκτσιν προειδοποιούσε τους οικολόγους μέσα από μια «Ανοιχτή επιστολή προς το οικολογικό κίνημα» ότι : «η οικολογία αν δεν είναι ανατρεπτική κινδυνεύει να καταντήσει περιβαλλοντολογία ή το καλλυντικό του καπιταλισμού».
Η κοινωνική οικολογία δεν είναι άλλος ένας μη-τόπος μια ουτοπία, ένα μη πραγματοποιήσιμο ιδανικό. Είναι μια ενδεχόμενη δυνατότητα αρκεί να τη θελήσουμε, γιατί όπως λέει και ο ποιητής:
«… Ένας παγκόσμιος χάρτης που δεν περιλαμβάνει την Ουτοπία δεν αξίζει ούτε ματιά, καθώς παραλείπει τη μόνη χώρα όπου η Ανθρωπότητα αποβιβάζεται πάντα. Και τότε ατενίζει και, διακρίνοντας μία καλύτερη χώρα, ανοίγει πανιά. Πρόοδος είναι η πραγμάτωση των Ουτοπιών….» Όσκαρ Ουάιλντ
Επίλογος
«… Από την εποχή που εμφανίστηκε η πατριαρχία, η ιεραρχία, η ταξική και πολιτική κυριαρχία στην ανθρωπότητα και μέχρι σήμερα, όλα τα συστήματα είναι συστήματα διαχείρισης των ανθρώπων, των από τα κάτω, από τις εκάστοτε κυρίαρχες ελίτ, στο όνομα της τάξης που εκπροσωπούν. Θα έρθει ο καιρός που θα περάσουμε από τα συστήματα διαχείρισης των ανθρώπων στα συστήματα διαχείρισης των πραγμάτων… και από το “βασίλειο” της αναγκαιότητας στο “βασίλειο” της ελευθερίας …” Κάτω η κυριαρχία…» Γ. Μεριζιώτης
Περισσότερα εδώ:
Κορνήλιος Καστοριάδης: Η παγκόσμια ανισορροπία και η επαναστατική δύναμη της οικολογίας
Τι είναι η κοινωνική οικολογία
Τα οικονομικά σε μια κοινωνία κοινωνικής οικολογίας
Κοινοτικός Έλεγχος, Εργατικός Έλεγχος και Συνεταιριστική Κοινοπολιτεία
Τι είναι ο κομμουναλισμός; Η δημοκρατική διάσταση του αναρχισμού
Autonomi Drasi 