Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα,ο καπιταλισμός καίει τον Κόσμο

Στην φώτο απεικονίζεται το σύστημα δορυφόρων της NASA 
 που καταγράφει τα ενεργά μέτωπα φωτιάς σε όλο το πλανήτη 
σχεδόν σε πραγματικό χρόνο (με τρεις ώρες καθυστέρηση).

Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα,ο καπιταλισμός καίει τον Κόσμο

Σύνταξη – επιμέλεια κειμένων: Γιώργος Μεριζιώτης

Ενημέρωση: Ένα μέρος  αυτού του κειμένου δημοσιεύτηκε στις 6/8/2021, την ώρα της  καταστροφικής πυρκαγιάς στην  Εύβοια και επικαιροποιήθηκε με μερικά στοιχεία από το 2022. Στο Μέρος Πρώτο:  «Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα»  ασχολήθηκα λίγο και  με την τραγωδία στο Μάτι ενώ μαίνονταν  η πυρκαγιά στην Εύβοια. Δεν αναφέρεται στις φετινές  – του 2023 – δασικές  πυρκαγιές στην Ελλάδα και παγκόσμια. Το επαναπροώθησα στο διαδίκτυο με λίγες μικρές διορθώσεις και βελτιώσεις  γιατί νομίζω ότι έχει μια διαχρονικότητα.

Σε αυτά τα κείμενα έχω επικεντρωθεί περισσότερο στην κλιματική κρίση – κατάρρευση λόγω πυρκαγιών. Η κλιματική κρίση είναι  ένα από τα συμπτώματα – το σοβαρότερο – της συνολικής οικολογικής κρίσης που έχει επιφέρει ο καπιταλισμός στον πλανήτη. Όμως εμείς δεν διαχωρίζουμε το οικολογικό από το κοινωνικό – ταξικό ζήτημα. Περισσότερα πάνω στην συνολικότερη οικολογική κρίση δείτε, εδώ: Συνοψίζοντας την οικολογική κρίση του πλανήτη

Τα κείμενα είναι σπονδυλωτά δεν αναφέρονται αυστηρά μόνο στις οικολογικές αλλά και στις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, γιατί δεν τις βλέπουμε ξεκομμένες τη μια από το άλλη όπως οι περιβαλλοντολόγοι ή οι φιλελεύθεροι οικολόγοι, έχουν πολλές ποσταρισμένες αναφορές που ίσως φανούν κουραστικές. Ο λόγος που μπήκαν είναι για όποιον/α θελήσει να εμβαθύνει στα θέματα. Για ευκολότερη ανάγνωση έχει χωριστεί σε 3 μέρη σε 2 διαφορετικές δημοσιεύσεις, το Μέρος δεύτερο και Μέρος τρίτο ειναι μαζί.

Μέρος πρώτο: Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα και (Κοινωνικοπολιτικές νοοτροπίες και συμπεριφορές την εποχή της κλιματικής κρίσης και του νεοφιλελεύθερου ορθολογισμού).

Μέρος δεύτερο: Καπιταλισμός και κλιματική κρίση – κατάρρευση

Μέρος τρίτο: Ο καπιταλισμός καίει τον Κόσμο

2021: Οι καταστροφικές φωτιές που ξέσπασαν και καίνε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και στην Αττική αποτελούν μια μικρή εικόνα της συνολικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή ολόκληρος ο πλανήτης. Ολόκληρος ο πλανήτης φλέγεται: Καταστροφικές πυρκαγιές από τις ΗΠΑ, τη Σιβηρία, τη Μεσόγειο μέχρι την Αφρική. Πολλά μέρη του κόσμου, από την Ευρώπη μέχρι την Αφρική και τις ΗΠΑ παλεύουν με τις φλόγες.

Καλή ανάγνωση.

Μέρος πρώτο:Ο καπιταλισμός καίει την Ελλάδα

(Κοινωνικοπολιτικές νοοτροπίες και συμπεριφορές την εποχή της κλιματικής κρίσης και του νεοφιλελεύθερου ορθολογισμού)

1. Για τα γεγονότα με την πολύνεκρη  πυρκαγιά στο Μάτι το 2018

Το συμβάν

Στις 16:41 το απόγευμα της 23ης Ιουλίου του 2018, μια φλόγα ξεπηδούσε  στο Νταού Πεντέλης από ένα ανεύθυνο και ηλίθιο ηλικιωμένο άτομο που θέλοντας να καθαρίσει το οικόπεδο του έβαλε φωτιά στα χόρτα που είχε κόψει. Έτσι ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για την μεγαλύτερη τραγωδία που έχει ζήσει η χώρα τα τελευταία χρόνια. Η εγκληματική ολιγωρία κυβερνητικών παραγόντων, η “ύποπτη”αδράνεια και οι λανθασμένες εκτιμήσεις των υπευθύνων του πυροσβεστικού σώματος, ο κακός συντονισμός του κρατικού μηχανισμού (πολιτική προστασία), της περιφέρειας και των τοπικών δήμων σε συνδυασμό με τον ισχυρό άνεμο που έφτασε τα 10 μποφόρ στην περιοχή. Άφησε πίσω της 102 νεκρούς, εκατοντάδες εγκαυματίες και αποκαΐδια, ενώ στα νοσοκομεία της Αττικής, νοσηλεύτηκαν περισσότεροι από 80 άνθρωποι. Από αυτούς, πολλοί εγκαυματίες θα προσπαθούν για χρόνια να επιστρέψουν στην προηγούμενη ζωή τους.

Ενώ δεν είχαν γίνει ακόμη πλήρως γνωστά τα τραγικά γεγονότα και το μέγεθος της καταστροφής με την εκατόμβη των θυμάτων έγραψα το παρακάτω σχόλιο:..Περισσότερα δες στην σημείωση[1]

2. Σχετικά με της δασικές πυρκαγιές το 2021

Εκατοντάδες δασικές πυρκαγιές ξέσπασαν το καλοκαίρι του 2021 στην Ελλάδα, οι περισσότερες από τις οποίες τον Αύγουστο εν μέσω πρωτοφανούς καύσωνα. Από τις πυρκαγιές κάηκαν συνολικά 1.301.239 στρέμματα. Η πιο καταστροφική ήταν αυτή στην Εύβοιας με 511.854 καμένα στρέμματα. Από τις πυρκαγιές, 3 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους: ένας εθελοντής πυροσβέστης, ένας χειριστής μηχανήματος και ένας 55χρονος εγκαυματίας, ο οποίος κατέληξε μετά από 38 ημέρες νοσηλείας στο νοσοκομείο. Περισσότερα δες στην σημείωση [2].

****

3. Η τραγωδία στο Μάτι και διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων και του κράτους

Διαχρονικά τη μεγαλύτερη  ευθύνη έχουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις που κυβέρνησαν αυτόν το τόπο και το κράτος  γιατί για αλλότριους πολιτικοοικονομικούς λόγους ή να μην δυσαρεστήσουν την εκλογική τους πελατεία είτε προωθούσαν, είτε ανέχτηκαν ότι: Το Μάτι αλλά και πολλές άλλες περιοχές στην Ελλάδα είναι αυθαίρετες  πολεοδομικές ποντικότρυπες, περιοχές μικτής ζώνης, συνύπαρξη οικισμών και δάσους. Χωρίς ρυμοτομία και πολεοδομικό σχέδιο, χωρίς  υποδομές πυρόσβεσης και διόδους διαφυγής σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Χωρίς δημόσιους χώρους και περιφραγμένες τις διόδους προς τη θάλασσα.

Μεγάλωσα στους πρόποδες της Πάρνηθας και είμαι σε μια ηλικία που μπορώ να θυμάμαι τουλάχιστον από την δεκαετία του 1970 πως περιοχές στα Άνω Λιόσια (Φυλή) και Μενίδι (Αχαρνές) καταπατήθηκαν, αποψιλώθηκαν, κόπηκαν και πουλήθηκαν ως αγροτεμάχια, όπως και στο Μάτι που πηγαίναμε μικροί για μπάνιο. Με τις αζημίωτες «ευλογίες» τοπικών πολιτικών παραγόντων, κομματαρχών, δημάρχων και παρατρεχάμενων. Προσέξτε αυτές οι περιοχές  – όπως και πολλές άλλες στην χώρα – ότι πουληθήκαν ως αγροτεμάχια και όχι ως οικόπεδα. Έχει τη σημασία του, γιατί σε εκτός σχεδίου πόλης και δασώδεις περιοχές δεν μπορούσες να πουλήσεις οικόπεδο. Δυστυχώς, πολλές από αυτές τις οικιστικές περιοχές που βλέπουμε να καίγονται  τώρα, είναι αυτά τα αγροτεμάχια με τις αυθαίρετες κατασκευές που σήμερα πολλές από αυτές είναι νομιμοποιημένες.

4. Γενικά για το δάσος και τις πυρκαγιές

Ζούμε σε μια χώρα, σε ένα κράτος που οι πολιτικοί διαχειριστές του  συστηματικά εδώ και δεκαετίες ευνοούν, με το πρόσχημα μιας παγιωμένης κατάστασης (αφού υπάρχουν τα αυθαίρετα τι να κάνουμε; ) την καταπάτηση δασών και την νομιμοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων μέσα σε αυτά, είτε είναι  κατοικίες, είτε επιχειρήσεις. Μια χώρα με δασοκτόνους νόμους χωρίς ολοκληρωμένο δασολόγιο – κτηματολόγιο και δασικούς χάρτες. «Οι άνθρωποι του δάσους» που στην ουσία ήταν  οι «φύλακες» του, οι υλοτόμοι, ρετσινάδες, (ρητινοσυλλέκτες)  μελισσοκόμοι, ακόμα και οι νομάδες κτηνοτρόφοι που συντηρούσαν τα δάση έχουν σχεδόν εκλείψει και κάποιοι έχουν εκδιωχθεί από το σύστημα. Η ύπαιθρος ορεινή χώρα και τα χωριά σχεδόν έχουν ερημώσει από ανθρώπους και το κράτος κατάργησε την δασοπυρόσβεση από τα δασαρχεία, η ειδικότητα του δασεργάτη τείνει να εκλείψει και αυτή. Το κράτος δεν έχει οριοθετήσει τις χρίσεις γης λόγο του ότι η γη αποτελεί εμπόρευμα με αποτέλεσμα η αλλαγή χρίσεις γης να πιέζει ακόμα περισσότερο τα περιαστικά αλλά και γενικά τα δάση στης χώρας.

Όταν καίγεται μια περιοχή και κηρύσσεται αναδασωτέα είναι για γέλια (και για κλάματα) γιατί καταπατάται από διαφόρων ειδών μικρά και μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα (και εταιρικά). Έτσι κυλάει ο χρόνος σε αυτή τη χώρα, σε αυτό το κράτος όπου μια μεγάλη πλειονότητα των κατοίκων του θέλουν να κάνουν αποψίλωση της γης όπως κάνουν αποτρίχωση στο σώμα τους. Όμως, αυτή η αποψίλωση εκούσια ή ακούσια, φέρνει και τραγωδίες.

Ζούμε σε ένα κράτος που εδώ και δεκαετίες  όλοι  οι πολιτικοί διαχειριστές του έμμεσα ή άμεσα  ευνοούν την δασοκτονία  έχοντας διαλύσει τα δασαρχεία και παραδίνοντας την δασοπυρόσβεση στους πυροσβέστες της πόλης. Δεν μεριμνούν για φροντίδα, καθαρισμό των δασών και την πρόληψη από πυρκαγιές ρίχνοντας όλο το βάρος στην καταστολή τους. Θέτουν σε κίνδυνο ιδιωτικές και δημόσιες υποδομές, κατοικίες, ανθρώπους αλλά και την πανίδα και χλωρίδα όλης  της χώρας όπου στο τέλος αυτή  τη πανίδα και χλωρίδα οι επόμενες γενιές των ανθρώπων θα τις βλέπουν από ντοκιμαντέρ. Ως πότε νομίζετε ότι θα διαρκέσει αυτό; Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας: «Κιβωτός ζωής» παγκοσμίως ο ελλαδικός χώρος, ως πότε θα είναι «Κιβωτός ζωής» παγκοσμίως ο ελλαδικός χώρος;

Ειδικά, στο  Λεκανοπέδιο της Αττικής  όπου έχει συσσωρευτεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας, τα βουνά του έχουν επανειλημμένα  καεί και καταπατηθεί. Ο Υμηττός, η Πεντέλη, το Όρος Αιγάλεω και το Ποικίλο Όρος  είναι σε απελπιστική κατάσταση από πλευράς δασών. Μένει λίγο συμπαγές δάσος στη Πάρνηθα και τον δρυμό της.

Στο λεκανοπέδιο ανανεώνεται ο αέρας από βορειοανατολικά μεταξύ του κενού  Πάρνηθας και Πεντέλης  μέσω της «κοιλάδας» στην περιοχή της Μαλακάσας – Βαρυμπόμπης και βορειοδυτικά από το Όρος Πατέρας, τον Κιθαιρώνα και τα Γεράνεια Όρη ( και αυτά καίγονται). Αυτή η ανανέωση του αέρα είχε ευεργετικές επιπτώσεις στους κάτοικους και το περιβάλλον γιατί ο αέρας περνούσε από τα δάση φιλτραρίζονταν από μικροσωματίδια, οξυγονώνονταν  και μας ερχόταν φρέσκος. «Ως γνωστόν, το ψηλότερο βουνό από αυτά είναι η Πάρνηθα. Με το δάσος της, εμπλουτίζει τον υδροφορέα και προσφέρει καθαρό νερό, ρυθμίζει τη θερμοκρασία στο λεκανοπέδιο και καθαρίζει την ατμόσφαιρα, κρατώντας ένα μεγάλο ποσοστό των στερεών ρύπων. Η κόμη τω δέντρων λειτουργεί ως φίλτρο όπως περνάει ο αέρας και η απουσία τους θα μεταμόρφωνε την ατμόσφαιρα σε κάτι πιο αποπνικτικό, ανθυγιεινό και ανυπόφορο.»

Τώρα που καίγονται και  αυτά τα δάση και μετά την μεγάλη καταστροφή από πυρκαγιά του δρυμού της Πάρνηθας το 2007 συνεπικουρούμενα με την κλιματική κρίση, θα κάνουν  το περιβάλλον και τη ζωή  του λεκανοπέδιου ακόμα πιο  ανυπόφορη και θα πολλαπλασιαστούν τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Αν οι κάτοικοι του λεκανοπέδιου συνεχίσουν να αδιαφορούν για αυτή την κατάσταση και να μην απαιτούν να παρθούν μέτρα ως υψίστη προτεραιότητα για να ενισχυθούν και αυξηθούν τα περιαστικά δάση από τις κυβερνήσεις, αλλά και να αυξηθεί το αστικό πράσινο στις συνοικίες τους, είναι σαν να θέλουν να αυτοκτονήσουν ομαδικά συμπαρασύροντας και τα παιδιά τους, ή θα ακολουθήσουν την μαζική φυγή ως οικομετανάστες – πρόσφυγες .

Γιατί ειδικά στον οικιστικό ιστό της μείζονος (πολεοδομικό συγκρότημα)  τσιμεντούπολης  Αθήνας και  Πειραιά λόγω και της αύξησης των καυσώνων με την τσιμεντοποίηση των ελεύθερων χώρων και  το λιγότερο πράσινο ανά κάτοικο σχεδόν παγκοσμίως, η κατάσταση θα είναι ασφυκτική. Λέτε να κινδυνολογώ; [3]

****

1. Κοινωνικοπολιτικές νοοτροπίες και συμπεριφορές την εποχή της κλιματικής κρίσης και του νεοφιλελεύθερου ορθολογισμού

Οι πιο κάτω περιγραφείσες καταστάσεις  έχουν σχέση και με το φυσικό περιβάλλον και γενικότερα το φυσικό κόσμο γιατί η αντανάκλαση των κοινωνικών σχέσεων, νοοτροπιών και συμπεριφορών, βρίσκουν πρακτική εφαρμογή από τους ανθρώπους ως προς την επαφή και τη σχέση τους με τη φύση. Το ανθρώπινο περιβάλλον αλληλεπιδρά με το φυσικό, όπως και το φυσικό με το ανθρώπινο. Όμως αυτή η αλληλεπίδραση από την μεριά του ανθρώπου δεν είναι συνεργατική με τη φύση αλλά κυριαρχική.

Έχουν μεγαλώσει και γαλουχηθεί πολλές γενιές ανθρώπων όχι μόνο εδώ σε αυτή τη χώρα, αλλά και σχεδόν παγκόσμια με την αντίληψη (πολιτική και θρησκευτική) ότι ο άνθρωπος μπορεί και πρέπει να δαμάσει ή να εξημερώσει τη φύση και ότι αυτή η φύση υπάρχει  μόνο για να ικανοποιεί τις ανάγκες και τις όποιες επιδιώξεις του. Γι αυτό πρέπει να δρα όχι ως μέρος της φύσης συνεργατικά αλλά ως κυρίαρχος πάνω σε αυτή.  Αυτή η αντίληψη της κυριαρχίας πάνω στη φύση, πηγάζει από την κυριαρχία  και εκμετάλλευση του ανθρώπου πάνω στον άνθρωπο. Είναι ένα πολιτικοκοινωνικό status quo και μια θρησκευτική ή πολιτική  αντίληψη. Σε αυτή τη χώρα που οι πολίτες της έχουν μειωμένη ή καθόλου οικολογική συνείδηση, αυτή η αλληλεπίδραση με τον φυσικό κόσμο παίρνει πολλές φορές τραγικές διαστάσεις.

Μια οικολογική ανάλυση και κριτική του υπάρχοντος status quo πρέπει να λαμβάνει υπόψη της την καθημερινότητα όχι μόνο στο πεδίο της οικονομίας των κοινωνικών σχέσεων και του περιβάλλοντος αλλά και στο πεδίο του πολιτισμού. Γιατί η σχέση του ανθρώπου και της κοινωνίας  με τη φύση είναι και πολιτισμός και αυτός ο πολιτισμός – όπως ειπώθηκε και πιο πάνω – είναι κυριαρχικός, είναι στην εποχή μας ο καπιταλιστικός πολιτισμός.

Ένας πολιτισμός  που ο πυρήνας του εμφορείται, διακατέχεται από την, με κάθε θυσία, με κάθε κόστος, μεγιστοποίηση της οικονομικής ανάπτυξης ( στα αγγλικά λέγεται και επέκταση, αυτή η επέκταση  γίνετε και προς την κοινωνία και προς τη φύση) την απεριόριστη παραγωγή και κατανάλωση προϊόντων και τη μεγιστοποίηση του  ατομικού  κέρδους. Αυτό έχει σαν συνεπεία σε έναν πλανήτη πλέον πεπερασμένο, με περιορισμένους φυσικούς πόρους να επιταχύνεται η εντροπία  και να διαταράσσονται με ολέθριες συνέπειες οι οικολογικές ισορροπίες της βιόσφαιρας του πλανήτη.

2.Το αναπαλαιωμένο καπιταλιστικό πλαίσιο αξιών του νεο-φιλελευθερισμού

Στην καπιταλιστική κοινωνία μια από τις κορυφαίες της αξίες είναι η ελεύθερη οικονομία της αγοράς η οποία εκτός από την μεγέθυνση λειτουργεί στην βάση της με την αρχή του ανταγωνισμού (ανταγωνίσου ή πέθανε) αλλά και ως μηχανισμός ελέγχου της συμπεριφοράς. Στηρίζεται στο ατομικό συμφέρον, ένα μείγμα φόβου και απληστίας. Παράλληλα καλλιεργεί την ανταγωνιστική εξατομίκευση και τον καταναλωτισμό. Ο νεοφιλελευθερισμός οξύνει ακόμα περισσότερο τις καπιταλιστικές αντιθέσεις  προκαλώντας γενικευμένη αντιπαλότητα: οικονομική ανάπτυξη εναντίον φυσικού περιβάλλοντος, ιδιωτικός τομέας εναντίον δημοσίου τομέα, άτομο εναντίον συλλογικότητας, εγωισμός εναντίον αλληλεγγύης. Ο παροξυσμός του ανταγωνισμού μετατρέπει όλη την καθημερινή ζωή σε ένα πολεμικό πεδίο μέσα από τον πόλεμο όλων εναντίον όλων και με το φυσικό περιβάλλων.

«Η μοναδική μορφή κοινωνικοποίησης για έναν φιλελεύθερο είναι η αγορά, που μεγιστοποιεί το ατομικό συμφέρον και ικανοποιεί τις απεριόριστες επιθυμίες με εμπορεύματα, είναι αυτό που ορίζουμε ως οικονομικό φιλελευθερισμό. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός σύμφωνα με τον Χάγιεκ είναι το δικαίωμα κάθε ανθρώπου να παράγει, να πουλάει και να αγοράζει διαμέσου της αγοράς όλα όσα παράγονται ή πωλούνται. Το απαραίτητο όμως συμπλήρωμα του οικονομικού φιλελευθερισμού είναι ο πολιτικός και πολιτισμικός φιλελευθερισμός.»

Στην εποχή του νεοφιλελεύθερου ορθολογισμού η αντιπαλότητα ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία παίρνει τις πιο ακραίες ταξικές μορφές: διαρκής ύπαρξη μιας σχετικά μεγάλης ανεργίας ακόμα και σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης, μερική και ανασφάλιστη εργασία, γενικότερος εργασιακός μεσαίωνας με το τσάκισμα των εργατικών δικαιωμάτων, αποδυνάμωση των συνδικάτων, και αναπόφευκτη πολιτική συνέπεια, αύξηση των κατασταλτικών μηχανισμών. Ο καπιταλισμός (το κεφάλαιο) και εν προκειμένω η πολιτική του πρόταση ο νεοφιλελευθερισμός, εκτός από κοινωνικοοικονομικό σύστημα, είναι πρώτα και κύρια μορφή ή μορφές κυβερνητικής, θεσμικής και πολιτειακής συγκρότησης που παράγει και προάγει την πολιτική, οικονομική, κοινωνική αλλοτρίωση και οικολογική καταστροφή.

Ο σημερινός ολοκληρωτικός  καπιταλισμός της αγοράς  αντλεί θεωρητικό και αξιακό περιεχόμενο από τον κλασικό αλλά κύρια από τον λεγόμενο και νεο -φιλελευθερισμό. Ο νεοφιλελευθερισμός σαν τον κλασικό σκέφτεται την αγορά και κατ‘ επέκταση όλη την κοινωνική ζωή με βάση τη λογική του ανταγωνισμού, δηλαδή την μεγιστοποίηση της ανισότητας εντάσσοντας παράλληλα στην οικονομική -κοινωνική ζωή τον δαρβινισμό. Αυτή η λογική χρονολογείται ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ο Άγγλος φιλόσοφος Χέρμπερτ Σπένσερ (σπενσερισμός ή κοινωνικός δαρβινισμός ) προτείνει μια ερμηνεία του Δαρβίνου που επεκτείνει την έννοια της «φυσικής επιλογής» (επιβίωση του ισχυρότερου – άριστου)  και σε άλλα πεδία και ιδιαίτερα στο κοινωνικό – οικονομικό πεδίο, ερμηνεία από την οποία δανείστηκε πολλά ο φασισμός -ναζισμός και ο σύγχρονος ρατσισμός. Οι νεοφιλελεύθεροι δεν θέλουν να γίνεται αναφορά στον Σπένσερ εξαιτίας του βιολογισμού του (κοινωνικού δαρβινισμού). Σε αυτόν, όμως, βρήκαν την ιδέα ότι η αγορά πρέπει να είναι ένας απέραντος ωκεανός ανισοτήτων και ανταγωνισμού, δηλαδή πολέμου όλων εναντίων όλων.

Η αρχή του ανταγωνισμού αναγορεύτηκε σε παγκόσμιο κανόνα, η κωδικοποίηση του χρονολογείται άλλωστε από τις αρχές τις  δεκαετία του 1980, με αυτό που αποκαλείται η «συναίνεση της Ουάσιγκτον» και που προσδιορίζει τους δημοσιονομικούς και νομισματικούς κανόνες οι οποίοι επιβάλλονται στις χώρες που ζητούν οικονομική βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ο όρος που έχει κομβική σημασία είναι η «πειθαρχία». Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας ταυ 1970 οι «ειδικοί» κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. «Η κατάσταση –λένε- δεν μπορεί να κυβερνηθεί, επειδή δεν υπάρχει κοινωνική πειθαρχία»

Παράλληλα όσο περισσότερο εδραιώνονται τα καρτέλ, οι πολυεθνικές και το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, τόσο περισσότερη νεοφιλελεύθερη-μεταρρυθμιστική ρητορική υιοθετούν τα κόμματα εξουσίας. Έτσι, το σύγχρονο κράτος διατηρεί υπό τον έλεγχό του την εσωτερική αμφισβήτηση, αναπτύσσοντας και θεσμοποιώντας το εμπόρευμα των πολιτικών μανδαρίνων και τον νέο αυταρχισμό, δηλαδή την μεθοδευμένη γενίκευση της κοινωνίας του ελέγχου και της έμμεσης ή άμεσης καταστολής.

3. Η νεοφιλελεύθερη ορθολογική σούπα της σημερινής κυβέρνησης της ΝΔ

Ίσως αρκετοί  να μένουν σε μια  παρωχημένη αντίληψη ότι η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη του νεότερου εφαρμόζει πολιτικές νεοφιλελεύθερου μονεταριστικού ριγκανο-θατσερισμού, συνέχεια της πολιτικής του πατέρα του. Όμως σφάλουν, γιατί η εφαρμοσμένη πολιτική της σημερινής  κυβέρνησης της ΝΔ είναι αφενός τα παραπάνω και αφετέρου ένας μεταμοντέρνος νεοφιλελευθερισμός, ένα μείγμα – μια σούπα – αυταρχικού  ορντο-φιλελευθερισμού (ordoliberalism) [4]  και  Νεκροπολιτικής, [5] μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή του κοινωνικού δαρβινισμού ή σπενσερισμού και προσπάθεια επιβολής πολιτικών μιναρχίας (κράτος νυχτοφύλακας ) με μέντορες από την οικονομική σχολή του Σικάγου.

Φυσικά η κυβέρνηση της  ΝΔ αντλεί θεωρητικό και αξιακό περιεχόμενο και από τη φιλελεύθερη νεοκλασσική σχολή του «πάπα» του νεοφιλελευθερισμού Φρίντριχ φον Χάγιεκ ο οποίος ως γνήσιος φίλος της ελευθερίας δήλωνε: «Προσωπικά, προτιμώ μια φιλελεύθερη δικτατορία, παρά μια δημοκρατική κυβέρνηση από την οποία θα απουσιάζει ο φιλελευθερισμός»,[6] είναι γνωστή η σχέση και επιρροή αυτού του «πάπα» με διάφορους δικτάτορες όπως με τον Πινοσέτ της Χιλής και τον Σουχάρτο στην Ινδονησία. Η φιλελεύθερη νεοκλασσική σχολή στηρίζεται σε 3 αρχές: 1.Τον μεθοδολογικό ατομικισμό, 2. την υπόθεση της ορθολογικής συμπεριφοράς και 3. τον χαρακτήρα της ανθρώπινης φύσης.[7]

Προφανώς η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη  δεν πρωτοτυπεί, κινείται πάνω στο κλασικό φιλελεύθερο και νεοφιλελεύθερο δίπτυχο δόγμα: ασφάλεια θεσμική ανάπτυξη οικονομική,  το οποίο ονομάζει «επιτελικό κράτος» που λίγο πολύ εφαρμόζεται σε όλη την Ε.Ε  και το χομπσιανό δόγμα για την φύση του ανθρώπου:  Homo homini lupus est – Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος.

Ειναι γνωστή η κυνική, – έστω με ειλικρίνεια (αφού απηχεί τον αξιακό καμβά της ΝΔ ) δήλωση του νεοφιλελεύθερου αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας Κ. Μητσοτάκη στη 82η ΔΕΘ το 2017: «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση, όσοι το επιχείρησαν καταστρατήγησαν τελικά την ίδια τη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα» . Εκείνο που δεν είναι πολύ γνωστό είναι ότι συμπίπτει πλήρως με την άποψη  ενός φιλόσοφου της νέας ακροδεξιάς και «γκουρού» του νέου  ολοκληρωτισμού, νεοφιλελεύθερου ή μεταμοντέρνου φασίστα , του Αλέν ντε Μπενουά (Alain de Benoist) ο οποίος δηλώνει αρκετά πιο μπροστά από τον Κ. Μητσοτάκη : « Κατ’ εμέ ο εχθρός δεν είναι η αριστερά, ο κομμουνισμός, ο αναρχισμός ή ακόμη η ανατροπή, αλλά ακριβώς αυτή η ιδεολογία της κοινωνικής  ισότητας, της οποίας οι διατυπώσεις, θρησκευτικές ή κοσμικές, μεταφυσικές ή δήθεν επιστημονικές, δεν έπαψαν να ανθούν εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια ».

Αυτός ο μεταμοντέρνος νεοφιλελευθερισμός ως ιδεολογική σούπα της κυβέρνηση της ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη  -κυβέρνηση τύπου management – [8]διαπλέκει στοιχεία αναχρονισμού και εκσυγχρονισμού (ούτε εδώ πρωτοτυπεί, απλά προσπαθεί να εντάξει – παντρέψει αυτή τη διαπλοκή με τις ιδιαιτερότητες της χώρας) που είναι μια από τις πτυχές του – για να παίξουμε με τις έννοιες – ανορθολογικού ορθολογισμού, την εποχή μας, εποχή του νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτισμού της αγοράς.

Παράλληλα και αυτό είναι το σημαντικότερο, αυτή η κυβέρνηση έχει σχηματίσει μια κοινοπραξία με τα ΜΜΕ (τηλεοπτικά, ραδιοφωνικά, έντυπος τύπος, ηλεκτρονικός τύπος, social media κλπ) ώστε να διαπλάθουν την λεγομένη και «κοινή γνώμη» κατασκευάζοντας την κοινωνική  συναίνεση μέσα από στρατηγικές  χειραγώγησης. Αυτά τα μέσα (κυρίως τηλεοτικά) και συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι είναι υπεύθυνα σε μεγάλο βαθμό για την αποχαύνωση και  τον εκφασισμό της καθημερινής ζωής και της κοινωνίας.

«Ο Αμερικανός διανοητής Νόαμ Τσόμσκι υποστηρίζει ότι τα ΜΜΕ στις ΗΠΑ και στην υπόλοιπη  δημοκρατική Δύση είναι, αν όχι «φερέφωνα», τουλάχιστον εκφραστές των συμφερόντων του κυρίαρχου πολιτικού και οικονομικού κατεστημένου. «Ο ρόλος των ΜΜΕ», σημειώνει, «είναι να υπερασπίζονται την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ατζέντα των προνομιούχων ομάδων που κυριαρχούν στην κοινωνία και στο κράτος». Αυτή η εξάρτηση από την πολιτική και οικονομική εξουσία κάνει τα ΜΜΕ όργανα προπαγάνδας και όχι ενημέρωσης.

Οι έλεγχοι τους οποίους ασκεί η οικονομική και η πολιτική εξουσία μέσω των ΜΜΕ στις «Δημοκρατίες της Δύσης» διαφέρουν από αυτούς των ολοκληρωτικών καθεστώτων κι έτσι οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» δεν είναι η σοβιετική «Πράβδα». Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα όσων αποτυπώνονται στο χαρτί είναι «εφάμιλλης ομοιογένειας και συμμόρφωσης», όπως υποστηρίζει.» (δείτε: Η Κατασκευή της Συναίνεσης: Ο Νόαμ Τσόμσκι και τα ΜΜΕ – ντοκιμαντέρ, και από τον Μεγάλο Αδερφό του ολοκληρωτικού κράτους σε μια διάχυτη ψηφιακή αρχιτεκτονική: σε έναν «Μεγάλο Αλλότριο» του νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτισμού της αγοράς, δείτε το βιβλίο:  Η εποχή του κατασκοπευτικού καπιταλισμού)

Είναι σε τέτοιο μέγεθος η διαπλοκή κυβέρνησης και ΜΜΕ και η ιδεολογική και λεκτική τρομοκρατία που εξαπολύουν σε όσους εναντιώνονται στην πολιτική τους που θυμίζουν ολοκληρωτικό καθεστώς. Οι δημοσιογράφοι αυτών των μέσων (αλλά και διάφοροι κυβερνητικοί παράγοντες) όταν πας να αρθρώσεις κριτικό λόγο αφρίζοντας σαν λυσσασμένοι σκύλοι, σου επιτίθενται με το τετράπτυχο: 1.Τοξικός 2. Λαϊκιστής 3.Τρομοκράτης 4. Περιθωριακός. Βεβαίως όταν αυτού του είδους η τρομοκρατία δεν αρκεί για να καμφθεί το ηθικό σου και συνεχίζεις να αντιδράς, τότε πιάνουν δουλειά τα πραιτοριανά σώματα ασφαλείας της κυβέρνησης, οι ειδικές δυνάμεις καταστολής την κρατικής αστυνομίας οι μπάτσοι, «τα σκυλιά των αφεντικών” και μετά οι θεραπαινίδες της κυβέρνησης και του καπιταλιστικού καθεστώτος η ανεξάρτητη (sic) δικαιοσύνη. Αυτό είναι ένα καθεστώς και ένα βήμα προς τον ολοκληρωτισμό.

Μια πιο εκτενή ανάλυση της εφαρμοσμένης πολιτικής της κυβέρνησης ξεφεύγει από τους στόχους αυτού του κειμένου. Αυτό που ειναι γνωστό και συμβαίνει στις μέρες μας είναι ότι όσο πιο νεοφιλελεύθερο είναι το πολιτικό αφήγημα, όσο πιο σκληρά νεοφιλελεύθερα προγράμματα εφαρμόζονται ισοπεδώνοντας την κοινωνία και τους εργαζόμενους,  τόσο πιο εθνικιστική – ρατσιστική – ξενοφοβική ρητορική ακολουθείται. Αυτή η κυβέρνηση είναι βαθύτατα συντηρητική, μακιαβελική, ρεμβασιστική, λαϊκίστικη που καλλιεργεί τη λατρεία του αρχηγού (προσωπολατρία) μέσα από την μεταμοντέρνα εκδοχή του ηγέτη super star.  [6]

Ένας νεοφιλελεύθερος ολετήρας που καταστρέφει τη δημόσια σφαίρα και τη κοινωνία για χάρη της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Σε αυτή τη κυβέρνησή στο πίσω μέρος του εγκεφάλου της έχει εδραιωθεί η ιδέα να μετατρέψει τη χώρα σε μοντέρνα δουλοπαροικία και εμάς τους φτωχούς εργαζόμενους σε σύγχρονους δουλοπάροικους. Αυτή η κυβέρνηση και για λόγους ψηφοθηρικούς αβαντάρει ότι πιο ανορθολογικό, καθυστερημένο και αντιοικολογικό υπάρχει αυτή την στιγμή στην ελληνική κοινωνία. (Μερικές κοινωνικές και ατομικές νοοτροπίες και συμπεριφορές περιγράφω πιο κάτω, στο κεφάλαιο 7).

4. Αριστερά και νεοφιλελεύθερος ορθολογισμός

Όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, ο νεοφιλελευθερισμός έκτος από ιδεολογία ή οικονομική πολιτική είναι πρώτα απ’ όλα και κυρίως, ένας τύπος πολιτικής κυβερνητικής (και όπως αρέσκονται πολλοί να λένε) ορθολογικότητας. Ο Φουκό έχει δίκιο όταν ορίζει αυτή την κυβερνητική ορθολογικότητα ως μια κανονιστική λογική που διέπει τη δραστηριότητα της διακυβέρνησης, με τη έννοια όχι μόνο της άμεσης αλλά και της έμμεσης καθοδήγησης των ανθρώπων, έτσι ώστε αυτοί να οδηγούνται και να συμπεριφέρονται με έναν ορισμένο τρόπο.

Η νεοφιελεύθερη «ορθολογικότητα» έχει μια ευρύτερη εμβέλεια και μπορεί να προωθείται ακόμα και από κυβερνήσεις που αναφέρονται στην αριστερά. Ειδικά σε εποχή συστημικής κρίσης, για να αποσοβηθεί ο κοινωνικός αναβρασμός και η επακόλουθη εξέγερση , η κυρίαρχη τάξη χρειάζεται – ακόμα και σε κυβερνητικό επίπεδο – ένα σοσιαλ/φιλελεύθερο ή ένα αριστερό ρεφορμιστικό κίνημα το οποίο να λειτουργεί ως ασφαλιστική δικλείδα, ως εκτονωτική βαλβίδα ασφαλείας στην μαζική δυσαρέσκεια και μ’ αυτόν τον τρόπο, να αποτρέπει τους ανθρώπους να στραφούν προς μια αποτελεσματική κοινωνική αντίδραση. Εδώ αυτό το ρόλο τον παίζουν καλύτερα οι αριστεροί ρεφορμιστές ή οι σοσιαλφιλελεύθεροι-σοσιαλδημοκράτες γιατί μπορούν να δημιουργούν ευρύτερες κοινωνικές συναινέσεις.

Αυτόν το ρόλο τον εκπληρώνει επάξια η ενσωματωμένη στο σύστημα  αριστερά στην Ελλάδα είτε με το ΠΑΣΟΚ είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα από τις επιλογές που προτείνουν για εξορθολογισμό του συστήματος. Την επιλογή του μικρότερου κακού και τον εξανθρωπισμό του καπιταλισμού, καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο. Ξέροντας ότι σε μια εποχή που μεσουρανεί η αυτοκρατορία της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης δεν υπάρχει περιθώριο να εφαρμοστούν ούτε καν μέτρα κεϋνσιανής πολιτικής χωρίς σύγκρουση με τις ελίτ .Ούτε μπορούν να εφαρμόσουν μια γενναία δημοσιονομική πολιτική για  την αναδιανομή του κοινωνικού παραγόμενου εισοδήματος μέσω της φορολόγησης του πλούτου και των κερδών του κεφαλαίου για να στηριχθεί ένα αξιοπρεπές κοινωνικό κράτος, κάτι τέτοιο δε θα το ανεχτούν οι αγορές και η ΕΕ.

Μόνο μικρο μεταρρυθμίσεις βελτιώσεις  μπορούν να κάνουν χωρίς να θίγουν τον βασικό πυρήνα του μονεταριστικού νεοφιλελεύθερου εφαρμοζόμενου σχεδίου που παραμένει από την εποχή των μνημονίων ( να μην ξεχνάμε , εκτός από την δεξιά μνημόνια που εφάρμοσαν και αυτοί ) λιτότητα, και περικοπές  προς τους από τα κάτω  και την κοινωνία της εργασίας . Η μόνη επιλογή που έχει αυτή η συστημική αριστερά ειναι να λειάνει, να στρογγυλέψει τις γωνίες της νεοφιλελεύθερης επιδρομής. Αυτή η συμβιβασμένη και ενσωματωμένη στο σύστημα αριστερά σε ένα περιβάλλον παγκόσμιου νεοφιλελεύθερου status quo μπορεί μόνο να είναι μια λίγο πιο  «ανθρώπινη» νεοφιλελεύθερη διαχείριση. (δείτε και εδώ: Η χαμένη τιμή της αριστεράς )

 5. Κομματισμός και επαγγελματίες πολιτικοί

Όλα τα κόμματα, δεξιά η αριστερά είναι ιεραρχικά – ολιγαρχικά στην εσωτερική τους συγκρότηση. Όλα τα κόμματα δεξιά η αριστερά είναι προσωποκεντρικά, αρχηγικά και σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό καλλιεργούν την λατρεία του αρχηγού, του χαρισματικού ηγέτη, του σωτήρα που θα μας βγάλει από το σκοτεινό τούνελ, όλα τα κόμματα καλλιεργούν την προσωπολατρία.

Όλοι οι πολιτικοί, οι αναλυτές και τα κομματικά στελέχη βουτηγμένοι μέχρι το μεδούλι στο κομματισμό, στον κυβερνητισμό, στον εκλογισμό και την ψηφοθηρία, δεν αναφέρονται στα κακώς κείμενα της καθημερινής κοινωνικής ζωής για να μην θίξουν τους ψηφοφόρους, την εκλογική τους πελατεία.

Το ρουσφέτι και το μέσον  (λέγεται και κουμπαριά) είναι γενικευμένα σε όλες τις πτυχές της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής, παράλληλα είναι και τα πεδία που αλιεύονται οι εκλογικές πελατείες. Οι διευκολύνσεις (λέγεται και γρηγορόσημο) είναι το προκάλυμμα για να σιτίζεται μια μεγάλη γραφειοκρατική μάζα δημοσίων υπαλλήλων και επαγγελματιών πολιτικών. Η διαφθορά που ιεραχικοποιείται ανάλογα με την θέση του καθενός στην ιεραρχική κοινωνική κλίμακα (κοινωνική πυραμίδα), δημιουργεί στους από τα κάτω την αίσθηση της γενικευμένης ενοχής και τη συμπεριφορά του «μη μιλάς». Έτσι τη γλιτώνουν οι μεγάλοι διαφθορείς και τα σκάνδαλα των ελίτ, με την λογική του «όλοι μαζί τα φάγαμε» ή την φαντασιακή εξίσωση του τύπου «σε μια χώρα αν όλοι είναι διεφθαρμένοι δεν υπάρχει διαφορά».

Το πελατειακό σύστημα διαχέεται σε όλο το φάσμα της πολιτικής  δημόσιας σφαίρας από το κεντρικό κράτος μέχρι τις περιφερειακές και τοπικές αυτοδιοικήσεις. Σε αυτή τη χώρα, ποτέ δεν ευδοκίμησε η έστω και αστική έννοια της κοινωνίας των πολιτών. Ευδοκίμησε και ευδοκιμεί μόνο η κομματοκρατία και η κομματική καμαρίλα όλων των πολιτικών αποχρώσεων, ενώ η πολιτική της εξαπάτησης, ο πολιτικαντισμός και το πολιτικό ψέμα ειναι βασικά συστατικά της αστικής κοινοβουλευτικής  δημοκρατίας και των κομμάτων παρόλο τον εξορθολογισμό του συστήματος που διατυμπανίζουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις.

Οι εξουσιαστές όλων των εποχών και όλων των πολιτικών αποχρώσεων έχουν μια σχέση με τον λαό πατερναλιστική. Ο λαός είναι το παιδί  που πρέπει να το καλοπιάσουν, να το μαλώσουν, να το νουθετήσουν, να το καθοδηγήσουν γιατί ο λαός – το παιδί δεν ξέρει και κάνει λάθη. Όταν ο λαός συμπεριφέρεται υπέρ των συμφερόντων ενός εξουσιαστή, αυτός τον εκθειάζει λέγοντας «ο λαός έχει πάντα δίκιο και δεν κάνει λάθη, είναι ο κυρίαρχος λαός που με την ψήφο του αποφασίζει ποιος θα τον κυβερνήσει». Δεν υπάρχει πολιτικός που να μην είναι λαϊκιστής, ανεξάρτητα από το βαθμό που κριτικάρει ο ίδιος το λαϊκισμό.

Λέγεται ότι: «Οι λαοί έχουν τις κυβερνήσεις που τους αξίζουν, καθώς οι πολιτικοί αποτελούν είδωλα των εκλογέων». Όμως αυτή η σχέση των ειδώλων είναι αμφίδρομη, γιατί οι ιδεολογίες και πολιτικές που πρεσβεύουν αυτοί οι πολιτικοί, είναι το έδαφος που καλλιεργούνται αυτά τα είδωλα των εκλογέων, του λαού. Τελικά  το «μόνο ο λαός θα σώσει τον λαό» που λέει ένα σύνθημα του ΚΚΕ θα είχε αξία μόνο όταν έμπαινε το ερώτημα: ποιος λαός θα σώσει το λαό;

Χωρίς διάθεση να κάνω μάθημα ταξικότητας στο ΚΚΕ, υπενθυμίζω: Δεν υπάρχει ο οµοιογενής λαός αλλά το πλήθος των ανθρώπων που διαφέρουν μεταξύ τους, που είναι χωρισμένοι σε κατηγορίες, συμφέροντα και τάξεις. Δεν υπάρχει μια διαρκής  επαναστατική θέληση των καταπιεσμένων λαϊκών μαζών (από το πολλοί μαζί) αλλά επαναστατικές στιγμές κατά τις οποίες οι μάζες λειτουργούν ως κινητήριος μοχλός.

Θα αντιστρέψω το σύνθημα των σταλινικών του ΚΚΕ λέγοντας: «Μόνο η καταπιεσμένη εκμεταλλευόμενη κοινωνία μπορεί να σώσει τον εαυτό της», γιατί όπως έλεγαν οι παλιοί: “η απελευθέρωση της εργατικής τάξης είναι έργο της ίδιας της εργατικής τάξης” και προεκτείνοντας το στο σήμερα “η απελευθέρωση της εκμεταλλευομένης -καταπιεσμένης κοινωνίας είναι έργο της ίδια της κοινωνίας”, όταν και όποτε υπάρξει αυτή η απελευθέρωση.

6. Κοινωνική παρακμή και οπισθοδρόμηση

Ζούμε στην εποχή πολύπλευρης κρίσης (οικονομική, οικολογική, θεσμική, κοινωνική, ηθική, πολιτισμική) και  παρακμής του συστήματος των αστικών θεσμών και αξιών. Ζούμε την υποχώρηση του ουμανισμού και του διαφωτισμού,  ζούμε την εποχή της οπισθοδρόμησης με αλλεπάλληλα δείγματα σκοταδισμού. Όμως αυτή η οπισθοδρομική τάση δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο.

Στις μέρες μας, ένα μεγάλο μέρος  της καταπιεσμένης – εκμεταλλευόμενης ανθρωπότητας προσπαθώντας να απαντήσει ή να βρει νέα ταυτότητα στο χάος που παράγεται από την κρίση του κυρίαρχου παγκοσμιοποιημένου καπιταλιστικού συστήματος του νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτισμού της αγοράς  προσφεύγει στους μεσσιανισμούς προτέρων δογμάτων ή σε έναν “νέο” ανορθολογισμό.

Η οπισθοδρόμηση και ο ανορθολογισμός, ο οποίος άνθισε – ανθεί τόσο στον βορρά όσο και στον νότο του δυτικού κόσμου περίπου από την τελευταία εικοσιπενταετία του 20ού αιώνα, στις μέρες μας έχει προσλάβει ποικίλες μορφές, οι οποίες κυμαίνονται από την αναβίωση, – σε ορισμένες περιπτώσεις –  των παλαιών θρησκειών (ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, ισλαμισμός, ινδουισμός κ.ά.) έως την εξάπλωση διαφόρων ανορθολογικών ανατολίτικων (ασιατικών) ρευμάτων, μυστικισμός, πνευματισμός, αστρολογία, εσωτερισμός, θεοσοφισμός ή δυτικών  (Ευρωπαϊκών/ΗΠΑ κλπ), νεοπαγανισμός, βαθιά οικολογία «Νέα Εποχή», πρωτογονισμός, ανθρωποσοφία, παλιές μυστικιστικές ναζιστικές δοξασίες περί Θούλης, Ρούνους και υπέρ βόρειας άριας φυλής. Αναπαλαιωμένες θεωρίες φυλετισμούς και ευγονικής, θεωρίες συνωμοσίας (συνωμοσιολογία) που δυστυχώς δεν έχουν μόνο ακροδεξιά προέλευση.

Ο ίλιγγος και η ζαλάδα που επέφερε η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, η χρεοκοπία  του μαρξισμού – λενινισμού ως εναλλακτική πρόταση στον καπιταλισμό, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και του ανατολικού μπλοκ, η μετατροπή της σοσιαλδημοκρατίας σε σοσιαλνεοφιλελεύθερη σκηνή. Μαζί με την κινέζικη εκδοχή του αυταρχικού σοσιαλκαπιταλισμού έχουν μετατοπίσει την συζήτηση από το κοινωνικό – ταξικό στο ταυτοτικό – εθνικό. [10] Αυτά βέβαια δεν συμβαίνουν τώρα αλλά εδώ και κάποιες δεκαετίες, αυτό που συμβαίνει στις μέρες μας ειναι ότι η εθνικιστική και ρατσιστική ρητορική πυροδοτείται από την επέλαση του νεοφιλελευθερισμού, την ισλαμοφοβία, την ξενοφοβία, την προσφυγική κρίση και τώρα από την κλιματική κρίση. Αυτή η πυροδότηση  ενισχύεται ιδεολογικά είτε μέσα από αντεστραμμένες αφηγήσεις ιστορικού αναθεωρητισμού, είτε μέσα από ανθρωπολογικές – κοινωνιολογικές διατυπώσεις τύπου χαμένων ή νέων εθνικών ταυτοτήτων, είτε  οικοφασιστικών αντιλήψεων  κοινωνικού δαρβινισμού.

7. Τα κακώς κείμενα της καθημερινής ζωής

Αυτό το κεφάλαιο δεν είναι ανάλυση αλλά συμπυκνωμένη περιγραφή της κοινωνικής  καθημερινότητας, των κακώς κείμενων γι’αυτό είμαι «αναγκασμένος» να  χρησιμοποιώ πολλές πολιτικές ορολογίες.  Αν δεν λαμβάνουμε υπόψη τα κακώς κείμενα της καθημερινής ζωής και τα προσπερνάμε είναι σαν να ζούμε στον κόσμο μας ή να στρουθοκαμηλίζουμε. Αυτά τα κακώς κείμενα, αυτές οι νοοτροπίες και συμπεριφορές – εκτός των άλλων – έχουν και επιπτώσεις στο περιβάλλων, τη φύση και δεν είναι αποκομμένες από τις κυρίαρχες αξίες, τις περισσότερες φορές είναι αντανάκλαση τους. Οι νεοέλληνες βρίσκονται σε διαρκή πόλεμο εδώ και δεκαετίες με το περιβάλλον και τη φύση, όπως βρίσκονται σε πόλεμο με την αισθητική και τη ρυμοτομία των πόλεων.

Ίσως κάποιες από τις περιγραφείσες καταστάσεις  να φαίνονται τραβηγμένες, ίσως σε πολλά σημεία να γενικεύω, όμως έτσι τις βιώνω και τις αντιλαμβάνομαι, έτσι τις περιγράφω εν έτει 2021 στη Ελλάδα.

Ένα μεγάλο μέρος της  κοινωνίας (ο λαός ) βρίσκεται στην παρακάτω κατάσταση:

Θεομηνίες, πυρκαγιές, λιτανείες, ήταν θέλημα θεού … δόξα ο θεός που σώθηκα… που σώθηκε το σπιτάκι μου…, η φύση μας εκδικείται…, λαθρομετανάστες και Τούρκοι πράκτορες βάζουν τις φωτιές…, δουλείες υπάρχου οι τεμπέληδες δεν δουλεύουν… Η  φασίζων συνωμοσιολογία, η ξενοφοβία, ο ρατσισμός, ο μισανθρωπισμός και η μισαλλοδοξία στο φόρτε του, έτοιμες για πογκρόμ μεταναστών.

Μία κοινωνία που παπαγαλίζει άκριτα τη συστημική  προπαγάνδα ιδιαίτερα των εκάστοτε δεξιών  κυβερνήσεων. Έτσι παλιά βάζανε τις φωτιές οι κομμουνιστές, το 2007 τις βάζανε αναρχικοί ή Τούρκοι πράκτορες,  τώρα οι «λαθρο» μετανάστες. Αρκετοί από αυτούς πιστεύουν ότι η κλιματική κρίση και ενδεχόμενη κατάρρευση είναι ψέμα – συνωμοσία. (δείτε Κλιματική Αλλαγή. Γιατί οι Θεωρίες Συνωμοσίας Είναι Επικίνδυνες )

Η αποχαύνωση, η μοιρολατρία, ο ατομικισμός, ο αμοραλισμός  και ο «πόλεμος όλων εναντίων όλων» μέσω του ανταγωνισμού, στο αποκορύφωμα. Μια κοινωνία σε ένα σύστημα που προωθεί «τη ρουφιανιά, το γλύψιμο και την υποταγή». Μια  κοινωνία στην μεγάλη της πλειοψηφία  συντηρητική, πατριαρχική, οικογενειοκρατική, προγονόπληκτη, παραδοσιόπληκτη, παραδόπιστη, εθνικιστική, ρατσιστική, σεξιστική, παιδοβιαστική, μισαλλόδοξη, στα όρια της θρησκοληψίας.  Μια χώρα ημι- θεοκρατικό κράτος – νεκροταφείο που ζει με τους πεθαμένους, σε μια κοινωνία  γενικευμένου μικροαστισμού και λούμπεν νεοφιλελεύθερου αχταρμά. Καλώς ήρθατε στην χώρα της λαϊκής δεξιάς.

Μια χώρα γερασμένη βιολογικά και πνευματικά  που δεν αλλάζει και συνεχίζει να δημιουργεί χαμένες γενιές. Συνεχίζει να διώχνει («τρώει») τα καλύτερα  παιδιά της  που την εγκαταλείπουν ξανά ως οικονομικοί  μετανάστες εξωτερικού  (ειδικά οι νέοι επιστήμονες) λόγω ανεργίας ή χαμηλών αμοιβών και έλλειψη ευκαιριών. Εγκαταλείπουν και τις επαρχίες ως εσωτερικοί μετανάστες (αστυφιλία) ή οικοπρόσφυγες λόγω ότι τα χωριά τους και οι περιοχές τους  καταστρέφονται από πυρκαγιές (λχ Β. Εύβοια) ή άλλες φυσικές καταστροφές και δεν έχουν μέλλον σε αυτά. Με ένα κράτος σε διαρκή φαλιμέντο που πετσοκόβει ιδιαίτερα της μικρές συντάξεις, τους μισθούς και έχει μετατρέψει ένα μεγάλο κομμάτι πληθυσμού μέσω ψευτοεπιδομάτων, στην ουσία φιλοδωρήματα και ελεημοσύνη σε επιδοματίες.

Μία κοινωνία αυτοενοχοποιημένη από την καταπάτηση δημοσίων εκτάσεων από μικρούς και μεγάλους ιδιώτες  καταπατητές και αυθαίρετων κτισμάτων σε δάση, παραλίες, μπαζωμένες ρεματιές και όχθες ποταμών που μετά οι πολιτικοί θα νομιμοποιήσουν. Φυσικά το παράδειγμα το δίνει πρώτο το κράτος και οι τοπικές και περιφερειακές αυτοδιοικήσεις, αφού με σχεδιασμούς και εντολές διαφόρων κυβερνήσεων έχει/έχουν μπαζώσει ρέματα και έγιναν δρόμοι,  έχουν εκτρέψει κοίτες ποταμών και ρεμάτων, έχουν αλλάξει τις εκβολές ποταμών προς τη θάλασσα για να φτιαχτούν λιμάνια, μαρίνες.

Σε πολλές περιπτώσεις χτίστηκαν ακόμη και ξενοδοχεία, δημιουργήθηκαν δημοτικές  αναπλάσεις, παρκινγκ κλπ. Καταπατήθηκαν υγρότοποι και αποψιλώθηκαν παρόχθια δάση  για να αυξήσουν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Στένεψαν και τσιμένταραν κοίτες, και γενικά έχει αλλοιωθεί το δέλτα πολλών ρεμάτων και ποταμών σε όλη την χώρα, με φυσικό επακόλουθο κάποια στιγμή αυτές οι περιοχές να αντιμετωπίσουν καταστροφές από ορμητικά νερά και πλημμυρικά φαινόμενα.

Μια κοινωνία που πολλά μέλη της αφανίζουν ζώα με φόλες, ενώ η ανεξέλεγκτη θήρευση (λαθραία και νόμιμη) μαζί με την υπερχρήση φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειες έχουν σημαντική επίπτωση και μείωση της ορνιθοπανίδας και των ωφέλιμων εντόμων στη χώρα. Όταν καταστρέφονται τα ενδιαιτήματα των άγριων ζώων από ξεχερσώσεις,  καταπατήσεις και πυρκαγιές, αναγκάζονται τα ζώα να έρθουν κοντά σε κατοικημένες περιοχές για να βρουν τροφή, λένε: οι οικολόγοι αμολάνε τα άγρια ζώα.

Ενοχοποιώντας για τις πυρκαγιές ακόμα και τη μεσογειακή χλωρίδα, τα πεύκα και ιδιαίτερα τη χαλέπιο πεύκη. Πετάνε σκουπίδια, μπάζα, λύματα και άχρηστες συσκευές στα δάση, τις ρεματιές και παραλίες σε ανεξέλεγκτες χωματερές που πολλές φορές οι Δήμοι είτε έχουν δημιουργήσει, είτε κάνουν ότι δεν βλέπουν όταν τις δημιουργούν δημότες τους. Από αυτές τις χωματερές έχουν ξεσπάσει αρκετές φορές πυρκαγιές. Ενώ χτίζουν αυθαίρετα  σε καταπατημένες δασικές εκτάσεις για να απολαύσουν το πράσινο, τη δροσιά, την ησυχία, το οξυγόνο!! και τη θέα αν είναι κοντά σε παραθαλάσσιες περιοχές η ψηλά στο βουνό.

Φυτεύοντας φοίνικες, τούγιες και γκαζόν στις αυλές των σπιτιών τους, αλλοιώνοντας το τοπίο και το περιβάλλον. Σε αυτούς τους οικισμούς (αναφέρομε περισσότερο σε περιαστικούς οικισμούς  και όχι σε χωριά) μπορείς να δεις τη νεοπλουτέ βίλα με την οικοπεδάρα της  και παραδίπλα τη καλύβα του καραγκιόζη με το οικοπεδάκι της. Όμως όταν καίγονται  όλοι μαζί  κλαίνε για τους «κόπους μιας ζωής» και τα «όνειρα που πήγαν χαμένα», γιατί αυτά είναι τα όνειρα στην «κοινωνία» του λεγόμενου και λαϊκού καπιταλισμού.

Μια κοινωνία μη κοινωνία. Από τη μια κατακερματισμένη κατά το νεοφιλελεύθερο Θατσερικό πρότυπο σε άτομα και οικογένειες και από την άλλη διαλυμένη και αποχαυνωμένη από την μοντέρνα εκδοχή του ολοκληρωτικού εμπορικού καπιταλισμού που μετατρέπει τους ανθρώπους σε πληθυσμιακές στοίβες  και νούμερα στατιστικών. Μια κοινωνία με μέλη παθητικές  ατομικότητες  οπαδών, ψηφοφόρων, καταναλωτών, τηλεθεατών, ιντερνετάκιδων (social media), θεατών της ζωής των άλλων (lifestyle) και παρτάκηδων. Πλήρως αποξενωμένων από τη φύση  και τις κοινωνικές διεργασίες που από την πολλή συστημική  παραπληροφόρηση – προπαγάνδα  και πλύση εγκεφάλου, έχουν καταντήσει ζόμπι και από μιθριδατισμό δέχονται πλέον τα πάντα.

Ο ολοκληρωτικός εμπορικός καπιταλισμός και η νεοφιλελεύθερη εκδοχή του στην Ελλάδα (και αλλού) έχει εκσυγχρονίσει, διογκώσει και διαχύσει στην καθημερινή ζωή έναν παλιότερο «ανθρωπολογικό τύπο», αυτόν του σταρχιδιστή.  Αυτόν τον σταρχιδισμό (κάτι παραπάνω από τον ωχαδερφισμό ή ζεμανφουτισμό ) αντιμετωπίζω όταν συζητάω με άτομα πάνω – κάτω της ηλικίας μου (50/60 χρόνων) λέγοντας τους για την κλιματική κατάρρευση του πλανήτη και τις  δυσμενείς καταστάσεις που θα αντιμετωπίσουν τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας σε περίπου  30 χρόνια αν δεν πάρουν μέτρα οι κυβερνήσεις. Και μου απαντούν:  «και τι μας νοιάζει αφού τότε εμείς θα έχουμε πεθάνει». (ΟΗΕ: Τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα θα ζήσουν την οικολογική καταστροφή πριν γίνουν 30 ετών ). Αυτός είναι ο «νέος» εκσυγχρονισμένος ανθρωπολογικός τύπος, το «νέο» υποκείμενο που  σε αντίθεση με τους παππούδες/γιαγιάδες και πατεράδες/μανάδες μας που πάλευαν (σωστά ή λαθεμένα) για ένα καλύτερο αύριο, να ζήσουν τα παιδιά τους σε έναν καλύτερο κόσμο από αυτούς.

Αυτό το υποκείμενο δεν αντιδρά, δεν ξεσηκώνεται, μένει απαθές και αποχαυνωμένο κοιτάει τη πάρτη του, είτε από το φόβο της παραπέρα οικονομικής κατάρρευσης του συστήματος και τη δικιά του, είτε από φόβο να μην ξεβολευτεί από την επίπλαστη καταναλωτική υπεραφθονία  που του πλασάρει το σύστημα  που πολύ εύστοχα  λέει σε μια στροφή ενός τραγουδιού του ο Νικόλας Άσιμος από το 1979 «Εκπορνεύεσαι κουρέλι στην μπορντελοκοινωνία, ξεπουλάς και την ψυχή σου για την υπεραφθονία» ή από αυτό που λέει σε μια στροφή ενός τραγουδιού του ο Γιάννης Αγγελάκας «Η φτώχεια είναι πιο φρόνιμη αν νιώθει ότι φταίει». Είτε παραμένει  αδρανές, συνηθισμένο να μεγαλώνει και να  ζει σε ένα σύστημα διαμεσολάβησης  περιμένοντας κάποιοι άλλοι (ανάθεση) να βγάλουν το φίδι από την τρύπα…

Αυτό το υποκείμενο, του δεν ασχολούμαι «κοιτάω τη πάρτη μου», του «μακριά από το κώλο μου…», του «ας πρόσεχε» όταν συμβαίνει ένα εργατικό «ατύχημα», του «πήγαινε γυρεύοντας» όταν συμβαίνει μια γυναικοκτονία ή δολοφονία ενός  λοατκι ατόμου, του «μήπως τα ήθελε;» όταν κακοποιείται ή βιάζεται ακόμα και ανήλικο. Αυτό το υποκείμενο το ξενοφοβικό, το ομοφοβικό, το μισαναπηρικό που εμποδίζει ή δυσκολεύει την κίνηση των ΑμεΑ και γενικά των ανήμπορων ανθρώπων στην πόλη. Της χυδαίας οδικής συμπεριφοράς  και επιθετικής οδήγησης οχημάτων, ζώντας μέσα στο θερμοκήπιο της ατομικότητας και του μικρόκοσμου της ιδιώτευσης, νομίζοντας ότι δεν το αγγίζει τίποτα, αποκομμένο από τις κοινωνικές διεργασίες και τη φύση είναι σαν το χρυσόψαρο στο ενυδρείο που νομίζει ότι βρίσκεται στον ωκεανό.

Επίλογος

Ο  αμοραλισμός (ανηθικότητα ), η αδικία, η εκμετάλλευση και η απαξίωση της ανθρώπινης ζωής (ως αναλώσιμης)  και της φύσης ως πρότυπα  που παράγονται από τις λούμπεν πολιτικοοικονομικές ελίτ, την  άρχουσα τάξη της χώρας έχει την αντανάκλαση και την αναπαραγωγή της στην καθημερινή ζωή των από τα κάτω. Η καθημερινή ζωή εκχυδαΐζεται, γίνεται χύμα. Η χυδαιότητα, η ανηθικότητα, ο ρατσισμός και η βία γενικεύονται και γίνονται  καθημερινή συμπεριφορά. Η χώρα έχει μετατραπεί σε πεδίο που αλωνίζουν οι πάσης φύσεως εγχώριες και αλλοδαπές μαφίες  και έδαφος ξεκαθαρίσματος λογαριασμών. Από αυτές τις μαφίες τροφοδοτείται με στελέχη το παρακράτος ή βαθύ κράτος. Σε ένα κράτος (όπως όλα τα κράτη )που μπορεί όταν θέλει να αντιστρέφει τους όρους του παιχνιδιού και το παράνομο να γίνει νόμιμο και το νόμιμο να γίνει παράνομο. Άλλωστε, η ιστορία των μαφιών όλων των εποχών, σε όλες τις χώρες, μας το αποδεικνύει γιατί είναι η αντεστραμμένη εικόνα του «νόμιμου» καπιταλισμού.

Η αρετή, η ενάρετη ζωή και η δικαιοσύνη που ήταν το ζητούμενο για τους αρχαίους και συστατικό στοιχείο μιας πόλης κατά Αριστοτέλη, στην σημερινή εποχή της νεοφιλελεύθερης τάξης πραγμάτων του  ολοκληρωτικού εμπορικού καπιταλισμού φαντάζουν ξεπερασμένες – μπανάλ. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια προφασιστική περίοδο που θυμίζει παλιές εποχές με τραγικές  καταλήξεις γιατί ο εκφασισμός και η ρατσιστικοποίηση της καθημερινής ζωής τείνει να γίνει καθημερινή  κανονικότητα. Αυτός είναι ο χύμα, λούμπεν λαϊκός καπιταλισμός στη χώρα ένα στάδιο πριν τον φασισμό. [11]

8. Η άλλη κοινωνία

Στη χώρα αυτή την περίοδο της αδράνειας, της τουριστικής σεζόν, (βλέπε Σεζονίστες) της παραίτησης της χυδαιότητας, του φιλοτομαρισμού και του χύμα υπάρχει και η άλλη κοινωνία, η  κοινωνία των καλών ανθρώπων. Οι καλοπροαίρετοι, οι αλτρουιστές και αλληλέγγυοι που αγαπάνε τους ανθρώπους  τη φύση και τα ζώα, πολλοί/ες είναι από αυτούς που βλέπουμε (δεν αναφέρομαι σε επαγγελματίες διασώστες) να συνδράμουν στο έργο της πυρόσβεσης σαν εθελοντές ή να διασώζουν ζώα, ανθρώπους και να φροντίζουν πυρόπληκτα ζώα. Όμως η πλειοψηφία αυτών των καλών ανθρώπων, αηδιασμένοι και απογοητευμένοι από τη γενικότερη κατάσταση μένουν αδρανείς και αρκετοί/ες από αυτούς ιδιαίτερα νέοι/ες σιχάθηκαν και σκέφτονται να εγκαταλείψουν ή εγκαταλείπουν την χώρα.

Μόνο μερικές μικρές μειοψηφίες ανθρώπων αγωνίζονται για τα κοινωνικά και οικολογικά θέματα, «ο κόσμος του αγώνα». Αυτοοργανώνονται, διεκδικούν  και αντιστέκονται, αλλά αυτό δεν αρκεί γιατί τα χρονικά περιθώρια για την σωτηρία του σπιτιού μας, του πλανήτη γη, στενεύουν όσο αφορά την κλιματική και περιβαλλοντική κατάρρευση.

9. Οικολογικές επισημάνσεις από τον  περασμένο αιώνα

{…} Στο μεταξύ, η συνολική επιδείνωση της κατάστασης του πε­ριβάλλοντος λαμβάνει χώρα με ξέφρενο ρυθμό. Βασικοί πλα­νητικοί κύκλοι, όπως είναι η αναλογία των ατμοσφαιρικών αε­ρίων και οι παράγοντες που την καθορίζουν, υπονομεύονται με αποτέλεσμα να αυξάνεται η σχέση του διοξειδίου του άν­θρακα προς το οξυγόνο στον αέρα. Τροπικά δάση σπουδαιό­τατα για την οικολογική ισορροπία, που βρίσκονται πάνω στη Γη εξήντα εκατομμύρια χρόνια ή και περισσότερο και των ο­ποίων η σημασία για τη διατήρηση της ακεραιότητας του αέρα που αναπνέουμε είναι ανεκτίμητη, καταστρέφονται χωρίς ανα­στολές.

Υπάρχει ο κίνδυνος χημικοί ρυπαντές όπως οι χλωροφθοράνθρακες να λεπτύνουν και τελικά να τρυπήσουν σε μεγά­λες εκτάσεις το στρώμα του όζοντος, που προστατεύει όλες τις σύνθετες μορφές ζωής από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβο­λία του Ήλιου. Αυτά είναι τα κυριότερα πλήγματα που υφίσταται ο πλανήτης μας. Δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτά το καθη­μερινό «διαιτολόγιο» από χημικούς ρυπαντές, όξινη βροχή, ε­πιβλαβείς προσθήκες στις τροφές και γεωργικά δηλητήρια, που ενδέχεται να αλλάζει το συνολικό φάσμα των ασθενειών που απειλούν σήμερα την ανθρώπινη και μη ανθρώπινη ζωή…

… μια καπιταλιστική κοινωνία που στηρίζεται στον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη για την ανάπτυξη τελικά θα καταβροχθίσει το φυσικό κόσμο, όπως ακριβώς ένας καρκίνος που δεν υποβάλλεται σε θεραπεία θα καταβροχθίσει τελικά τον ξενιστή του. Οι ατομικές προθέσεις, καλές ή κακές, έχουν πολύ λίγη σχέση μ’ αυτή την αδιάκοπη διαδικασία. Μια οικονομία που δομείται γύρω από την επιταγή «Ανάπτυξη ή θάνατος» θα στραφεί κατ’ ανάγκην ενάντια στο φυσικό κόσμο και θα αφήσει οικολογικά ερείπια στο διάβα της, καθώς θα διεισδύει όλο και περισσότερο στη βιόσφαιρα.

Ο έλεγχος αυτών των δυνάμει καταστρεπτικών μεταβολών της οικολογικής ισορροπίας της Γης έχει στην πραγματικότητα καταρρεύσει μπροστά στους «συμβιβασμούς» και τις «ανταλ­λαγές» που μεθοδεύονται από τους φιλελεύθερους περιβαλλοντολόγους. Πράγματι, αυτό που κάνει τη φιλελεύθερη προσέγ­γιση τόσο απελπιστικά αναποτελεσματική είναι ότι θεωρεί την υπάρχουσα κοινωνική τάξη πραγμάτων δεδομένη όπως τον αέ­ρα που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε. Όλοι αυτοί οι «συμβιβασμοί» και οι «ανταλλαγές» στηρίζονται στην παραλυ­τική άποψη ότι η κοινωνία της αγοράς, η ατομική ιδιοκτησία και το σημερινό γραφειοκρατικό κράτος-έθνος δεν είναι δυνα­τόν να αλλάξουν εκ βαθέων. Επομένως, η επικρατούσα τάξη είναι εκείνη που επιβάλλει τους όρους κάθε «συμβιβασμού» και «ανταλλαγής», ακριβώς όπως οι κανόνες του παιχνιδιού στο σκάκι και η σκακιέρα (και όχι ό,τι υπαγορεύει η λογική και η ηθική) καθορίζουν εκ των προτέρων τι μπορούν να κάνουν οι παίκτες. {…}  (αποσπάσματα από το «Ξαναφτιάχνοντας την κοινωνία» του  Μάρεϊ Μπούκτσιν  γραμμένο το 1989)

Οι φιλελεύθεροι περιβαντολόγοι στην ουσία ψευτοοικολόγοι με τις διάφορες περιβαλλοντικές ΜΚΟ που σιτίζονται είτε από ιδιωτικές είτε από κρατικές συνδρομές, ασχολούνται με το να πρασινίσουν τον καπιταλισμό, και εμείς, η κοινωνία των από τα κάτω, καλούμαστε να επιλέξουμε μεταξύ καθαρών πράσινων αφεντικών ή βρόμικων αφεντικών που ρυπαίνουν. Εμείς ως κοινωνικοί οικολόγοι έχουμε απαντήσει σε αυτό το κάλεσμα ότι: «ίδια είν’  τα αφεντικά καθαρά (πράσινα) ή  βρομερά».  Κατανοώντας ότι τα αφεντικά αποκρύβουν την αλήθεια λέμε:  Τέλος τα ψέματα, ας πούμε τη κλιματική κρίση – κατάρρευση με το όνομα της, ότι είναι… ΒΙΑ των οικονομικών και πολιτικών ελίτ, απέναντι  στην ανθρωπότητα και την υπόλοιπη έμβια ζωή του πλανήτη. Είναι ένας ακήρυχτος πόλεμος των παγκόσμιων πολιτικοοικονομικών ελίτ απέναντι στο περιβάλλων, τη φύση, την έμβια ζωή και τις ανθρώπινες κοινωνίες των από τα κάτω. Γιαυτό υποστηρίζουμε ότι: Η κοινωνία της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της  μόλυνσης δεν καθαρίζεται, ανατρέπεται.

Κάτω από τις υπάρχουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, είναι δύσκολο να αναπτυχθεί ένα μαζικό (από το πολλοί μαζί) ριζοσπαστικό και αμεσοδημοκρατικό οικολογικό κίνημα, ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή που εντείνεται και επιδεινώνεται η οικολογική και κλιματική κατάρρευση που προκαλεί το σύστημα και θα έπρεπε αντιστρόφως ανάλογα να αναπτύσσεται μέσα στην κοινωνία ένα επαναστατικό κοινωνικό οικολογικό κίνημα με λόγο και με πράξεις. Η δημιουργία ενός ριζοσπαστικού οικολογικού κινήματος από τα κάτω που να θέτει το οικολογικό, το κοινωνικό -ταξικό και το θεσμικό ζήτημα ως αλληλένδετα είναι αναγκαία όσο ποτέ…

Πειραιάς – Δραπετσώνα 4/8/2021

Γιώργος Μεριζιώτης , εργατοτεχνίτης

Κοινωνικός οικολόγος, πρώην εθελοντής δασοπυροσβέστης και δενδροφυτευτής

Η συνέχεια εδώ:

Μέρος δεύτερο: Καπιταλισμός και κλιματική κρίση – κατάρρευση και  Μέρος τρίτο: Ο καπιταλισμός καίει τον Κόσμο

Σημειώσεις: