Η Σιωπή στην Κουζίνα μου: Μια Αποστολή από τη Γάζα

Του Hamada Shaqura (*) 

Τα λόγια μου από τη Γάζα δημοσιεύονται τώρα στο The Drift. Αυτή είναι η ιστορία μου για την πείνα, την επιβίωση και την αντίσταση μέσω της τροφής.

Η κατσαρόλα μου είναι κρύα και άδεια. Έξω, οι άνθρωποι στέκονται στην ουρά με μπολ στα χέρια τους, περιμένοντας μια κουζίνα που δεν ανοίγει. Τα παιδιά με βλέπουν στον δρόμο και ρωτούν πότε θα μαγειρέψω ξανά για αυτά. Πριν από τον πόλεμο ήμουν food blogger, επισκεπτόμουν εστιατόρια και έγραφα κριτικές για να αναδείξω την κουλτούρα του φαγητού της Γάζας.

Το μαγείρεμα για τους άλλους δεν ήταν μέρος της ζωής μου. Μόνο μετά την έναρξη των βομβαρδισμών, όταν ο εκτοπισμός και η πείνα εξαπλώθηκαν στα στρατόπεδα, άρχισα να ετοιμάζω γεύματα. Στην αρχή μαγείρευα για να επιβιώσω και μετά μαγείρευα για τα παιδιά γύρω μου, χρησιμοποιώντας τη μικρή βοήθεια που ήταν διαθέσιμη. Σήμερα, από απόσταση, τα παιδιά φωνάζουν τη λέξη που έγινε σλόγκαν στα βίντεό μου: «zaki», που σημαίνει νόστιμο. Με υποδέχονται με τόση ζεστασιά που διαπερνά την απελπισία μου. Εξακολουθούν να ελπίζουν ότι μια μέρα θα επιστρέψω στην κουζίνα. 

Αλλά δεν έχω μαγειρέψει εδώ και πολύ καιρό. Τους τελευταίους δέκα μήνες, τα υλικά έχουν εξαφανιστεί από τις αγορές και οι περισσότερες κουζίνες φιλανθρωπικών οργανώσεων έχουν κλείσει. Η σιωπή στην κουζίνα μου είναι πιο βαριά από τους βομβαρδισμούς έξω. Είναι το είδος της σιωπής που σου υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει τίποτα να ετοιμάσεις, τίποτα να μοιραστείς, τίποτα να περιμένεις εκτός από άλλη μια μέρα αναμονής.

Όταν φτάνει η βοήθεια, έρχεται σε μια σταγόνα που δεν καλύπτει ούτε το ένα τοις εκατό από αυτό που χρειαζόμαστε. Δεν είναι σωτηρία. Αντίθετα, μπορεί να είναι μια θανατική καταδίκη – μια παγίδα που έχει σχεδιαστεί για να μας ταπεινώσει και να μας υπενθυμίσει ότι η επιβίωσή μας αφήνεται στην τύχη. Εκατοντάδες έχουν σκοτωθεί, πυροβοληθεί ή συνθλιβεί στο χάος ενώ προσπαθούν να συλλέξουν τρόφιμα στα σημεία διανομής του Ανθρωπιστικού Ιδρύματος της Γάζας.

Ολόκληρες οικογένειες έχουν εξαφανιστεί μέσα σε λίγα λεπτά απελπισίας. Η βοήθεια που ρίχνεται από αέρος έχει επίσης σκοτώσει: τα κουτιά πέφτουν με τόση δύναμη που μπορούν να αφαιρέσουν ζωές αντί να τις σώσουν. Οι άνθρωποι τρέχουν προς τα κουτιά ούτως ή άλλως, επειδή η πείνα δεν αφήνει άλλη επιλογή.

Θυμάμαι μια διαφορετική Γάζα, από πριν την πείνα και τον φόβο. Οι αγορές μας έσφυζαν από μυρωδιές ζα’ατάρ και σουμάκ. Οι πάγκοι ήταν γεμάτοι ελιές, στοίβες από φρέσκο ​​ψωμί ακόμα ζεστό από τον φούρνο και καλάθια με πράσινα αμύγδαλα που έλαμπαν από την πρωινή δροσιά. Οι ψαράδες έφταναν την αυγή, με τα δίχτυα τους γεμάτα σαρδέλες και τσιπούρες. Οι μελιτζάνες έλαμπαν σκούρες και χοντρές στον ήλιο, οι πιπεριές έλαμπαν σε αποχρώσεις του κόκκινου και του κίτρινου, και σωροί από βότανα γέμιζαν τον αέρα με φρεσκάδα.

Σημειώναμε τις εποχές με μάνγκο τόσο γλυκά που το άρωμά τους απλωνόταν στους δρόμους, με καρπούζι και αλμυρό τυρί στη ζέστη του καλοκαιριού και αργά μαγειρεμένα στιφάδο πλούσια σε κανέλα και κάρδαμο τον χειμώνα. Σαγιατίε, μαφτούλ, μακλούμπα: αυτά ήταν γεύματα που ήταν κάτι περισσότερο από φαγητό . Ήταν τρόποι για να συγκεντρωθούν και να συνεχιστούν οι παραδόσεις, κοινές πράξεις φροντίδας που συνεχίζονταν από γενιά σε γενιά.

Αυτός ο κόσμος διαλύθηκε κομμάτι-κομμάτι. Ακόμα και πριν από τον Οκτώβριο του 2023, οι αγρότες είδαν τους οπωρώνες τους να κόβονται και τα πηγάδια τους να γεμίζουν με ερείπια. Οι ψαράδες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη θάλασσα υπό την απειλή πυροβολισμών. Ο ισραηλινός αποκλεισμός, που ξεκίνησε το 2007 , περιόρισε την ικανότητά μας να καλλιεργούμε ή να εισάγουμε εύκολα πολλά τρόφιμα. Φακές, ζυμαρικά, πελτέ ντομάτας και μπαχαρικά απορρίφθηκαν στα σύνορα.

Από τότε που ξεκίνησε η γενοκτονία, οι περιορισμοί έχουν γίνει απόλυτοι: τα σύνορα έχουν σφραγιστεί και ακόμη και τα καύσιμα έχουν τελειώσει. Αρτοποιείο μετά αρτοποιείο έχει γίνει στάχτη στις αεροπορικές επιδρομές. Δεν πρόκειται πλέον απλώς για αποκλεισμό – είναι πείνα που χρησιμοποιείται ως όπλο. Αυτό που εξαφανίστηκε δεν ήταν μόνο το φαγητό, αλλά και η υπερηφάνεια και η χαρά του να ταΐζεις τους άλλους. Οι μυρωδιές, τα χρώματα και οι ήχοι των αγορών εξαφανίστηκαν.

Όταν οι κουζίνες των φιλανθρωπικών οργανώσεων μπορούσαν να προσφέρουν μόνο απλές φακές, αρνιόμουν να αφήσω τη γεύση να εξαφανιστεί από τα πιάτα μας. Ήθελα να δώσω στους ανθρώπους μια γεύση από την κανονική ζωή εν μέσω καταστροφής. Κάθε φορά που μαγείρευα, σκεφτόμουν πόσο σημαντικό ήταν για τους κατοίκους της Γάζας να γεύονται κάτι που τους ένιωθε σαν στο σπίτι τους, έστω και για μια στιγμή. Έψαξα για άγρια ​​κουμπέζα όταν τελείωσε το σπανάκι. Αναμείγνυα βότανα για να αντικαταστήσω ό,τι δεν μπορούσα πια να βρω. Πρόσθεσα σουμάκ για να σηκώσω έναν απλό ζωμό και παρακολούθησα ένα αγόρι να κρατάει το πιάτο του σφιχτά, χαμογελώντας όταν αναγνώρισε την ξινή γεύση. 

Κάθε πιάτο που έφτιαχνα ήταν απόδειξη ότι η Γάζα εξακολουθεί να είναι Γάζα, ακόμα και υπό πολιορκία. Αλλά η έλλειψη είναι μια σκληρότητα που η αποφασιστικότητα από μόνη της δεν μπορεί να ξεπεράσει. Η απώλεια μετριέται όχι μόνο με άδεια στομάχια αλλά και με άδειες αγορές, με συνταγές που δεν μπορούμε πλέον να ετοιμάσουμε, με γεύσεις που ξεθωριάζουν από τις γλώσσες μας. Η πείνα εδώ δεν είναι απλώς η απουσία φαγητού. Είναι μια προσπάθεια να σβήσουν ποιοι είμαστε και τον τρόπο που συγκεντρωνόμαστε γύρω από ένα τραπέζι.

Δεν ξέρω πότε θα μαγειρέψω ξανά ένα γεύμα με όλα τα υλικά που του αξίζουν. Αλλά κουβαλάω την ανάμνηση των γεύσεων μας. Μουσαχάν, κναφέ, αρνί στιφάδο, ψάρι τριμμένο με τσίλι και σκόρδο, γεμιστά αμπελόφυλλα αρωματισμένα με μέντα. Αυτές οι γεύσεις δεν ξεχνιούνται. Μια μέρα, όταν τελειώσει η πολιορκία, το πρώτο μου γεύμα θα είναι γεμάτο με όλα όσα προσπάθησε να μας πάρει το Ισραήλ και δεν μπόρεσε. Θα είναι ένα γεύμα ελευθερίας, αφθονίας και ζωής. Θα είναι η επιστροφή μιας Γάζας που θα θρέφει τόσο το σώμα όσο και την ψυχή.

Πηγή: https://www.thedriftmag.com/article_author/hamada-shaqura/

*) Ο Hamada Shaqura είναι ένας  Παλαιστίνιος blogger φαγητού και digital marketer από τη Γάζα. Πριν από τον πόλεμο κάλυπτε την εστιατοριακή σκηνή της Λωρίδας. Κατά τη διάρκεια του πολέμου άρχισε να μαγειρεύει για εκτοπισμένες οικογένειες και να μοιράζεται βίντεο που τράβηξαν τη διεθνή προσοχή στη ζωή υπό πολιορκία.

σημ. Στις 7 Αυγούστου του 2025, ωστόσο, ο  Hamada Shaqura  δημοσίευσε έναν απολογισμό στο αμερικανικό περιοδικό TimeTime, με τον τίτλο «Δεν μπορώ πλέον να ταΐζω παιδιά στη Γάζα». Μεταξύ των κινήτρων πίσω από τη δήλωση ήταν η έλλειψη διαθέσιμων συστατικών, εκτός από την επιδείνωση της υγείας των μελών της οικογένειάς τους. Την ίδια μέρα, δήλωσε στα δίκτυά του ότι δεν του άρεσε πλέον να βρίσκεται μπροστά στις κάμερες, αφού είχε ήδη χάσει το μισό του σωματικού του βάρους.

Πριν από την έναρξη της γενοκτονίας, ο Χαμάντα δημοσίευσε τη γαστρονομική σκηνή στη Γάζα, η οποία αντιστάθηκε στις προκλήσεις του ισραηλινού αποκλεισμού. Θυμίζει μια πλούσια, δημιουργική και «γεμάτη με υπερηφάνεια» κουλτούρα τροφίμων, απαριθμώντας παραδοσιακά παλαιστινιακά πιάτα όπως maqluba, mushakhan και γεμιστά αμπελόφυλλα.

«Τα γεύματά μας ήταν κάτι περισσότερο από φαγητό, ενσωμάτωσαν την ιστορία, τις οικογενειακές παραδόσεις και την παλαιστινιακή μας ταυτότητα».. »

Κερδίσαμε ένα βραβείο Emmy.

Η ελευθερία μπορεί να αποδοθεί στην αυτονομία. Αυτό το ντοκιμαντέρ καταθέτει μαρτυρία για την αυτονομία του παλαιστινιακού λαού της Γάζας, δεδομένων των φρικτών συνθηκών στις οποίες αγωνίζεται να ζήσει. Το πνεύμα αυτών των ανθρώπων είναι ένα μεσαίο δάχτυλο στους παράνομους κατακτητές από το «Ισραήλ». Ίσως, με αυτή την έννοια, Παλαιστίνη σημαίνει ελευθερία.

Hamadashoo – Hamadashoo
Κερδίσαμε ένα βραβείο Emmy. «Ο Άνθρωπος που Ταΐζει τα Παιδιά της Γάζας», το ντοκιμαντέρ που αφηγήθηκε ένα μικρό κομμάτι της ιστορίας μου, μόλις έλαβε ένα βραβείο Emmy Ειδήσεων και Ντοκιμαντέρ στη Νέα Υόρκη. Σε κάθε παιδί που στάθηκε στην ουρά για ένα πιάτο φαγητό, σε κάθε οικογένεια που το μοιράστηκε με αγάπη και σε κάθε φωνή που αρνήθηκε να φιμωθεί, αυτό το βραβείο είναι για εσάς.
Μαγείρεψα κάτω από βόμβες όχι για αναγνώριση, αλλά επειδή η πείνα δεν περιμένει. Η Γάζα αξίζει να τη δούμε. Ευχαριστώ την απίστευτη ομάδα του Business Insider, τη Reem Makhoul και όλους όσους πίστεψαν ότι αυτή η ιστορία είχε σημασία. Και για τον λαό της Γάζας, εσείς είστε η ιστορία και τώρα επιτέλους ο κόσμος ακούει.

#ΕλεύθερηΠαλαιστίνη – #FreePalestine

Ο Άνθρωπος που Ταΐζει τα Παιδιά της Γάζας | Insider Documents | Business Insider

Δείτε και αυτή την δημοσίευση στο ελληνικό σαιτ  ow.gr

Ο Παλαιστίνιος food blogger που μαγειρεύει για τα εκτοπισμένα παιδιά της Γάζας μιλάει μέσα στο χάος του πολέμου στο OW και προσπαθεί να αφυπνίσει τον πλανήτη.

Ο ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΟΣ ΣΕΦ ΠΟΥ ΜΑΓΕΙΡΕΥΕΙ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΓΑΖΑΣ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΟ OW

Δείτε και αυτό

Λιμός στην Αθήνα 1941-Λιμός στην Γάζα 2025

«Όταν διάβασα αυτό κείμενο  στο Al Jazeera «Πώς  φτιάχνουν «ψεύτικο» φαγητό στη Γάζα», μου ήρθαν συνειρμοί και μνήμες από τις διηγήσεις των γονιών μου που ήταν τότε παιδιά για την κατοχή και την πείνα. Τι πατέντες εύρισκαν οι γονείς τους για να παρασκευάσουν τρόφιμα για να μην πεθάνουν απο την πείνα».